وی با بیان اینکه سرانه آب تجدید شونده در کشور و استان به تبع جهان در حال کاهش است، گفت: منابع آبی به دو دسته کلی آبهای سطحی و زیر زمینی تقسیم می شوند و خود آبهای زیر زمینی نیز به دو دسته آبهای زیر زمینی آبرفتی و سازند سخت یا سفره های کارستی تقسیم می شوند.
دانشیار دانشگاه ایلام با بیان اینکه بر اساس نقشه زمین شناسی استان ایلام تمرکز زیادی از این سازندهای سخت وجود دارد، گفت: عمده ی دبی رودخانه های استان از چشمه هایی است که از همین سازندها تأمین میشود ونقش سازندها را نباید کم رنگ بگیریم.
کریمی با اشاره به تغییرات اقلیمی و خشکسالی های مکرر، تأکید کرد: در بحث بیلان ها باید تجدید نظرهایی متناسب با تغییرات اقلیمی صورت بگیرد و ببینیم که خشکسالی ها چه تأثیری بر بیلان های ما گذاشته است.
عضو هیت علمی دانشگاه ایلام با اشاره به ضرورت مطالعه تغییرات سطوح آبهای زیر زمینی گفت: اندازه گیری های پیزومتر ها نشان دهنده افت شدید آبهای زیرزمینی در سفره های آبرفتی است اما در سفره های کارستی هم شبکه رفتارنگاری نداریم و رفتار نگاری چشمه ها آنطوری که در استانهای دگر انجام می شود صورت نمی گیرد.
کریمی با انتقاد از نبود آمار و اطلاعات کمی در خصوص فرو نشست زمین در استان گفت: اولا نبود این امار به معنای نبود نشست نیست و با افزایش بهره برداری از این دشت ها و افت 70 و یا 80 سانییمتری در سال حتما باعث فرونشست های محلی، داخلی و آنی و یا نشست های تدریجی می شود که پیامدهای جدی برای پروژه های عمرانی، طرح های عمران شهری و منازل و ساختمان های مسکونی به دنبال دارد. و ترک های بسیار زیاد در دیوار منازل نشان از نشست زمین در مهران دارد.
وی با اشاره به اینکه در دشت ها پیزومتر احداث شده و رفتار نگاری صورت می گیرد، تصریح کرد: ضرورت دارد که با کمک های مطالعاتی دانشگاه نقاط پایشی در دشت ها اجرا کنیم و با احداث شبکه ی پایش نشست در دشت ها رفتار سفره های آبرفتی بررسی شود. و همچنین در دشت های آبرفتی نقاط و بنچ مار کهای قرار دهیم تا میزان نشست ها را به صورت کمی در بیاوریم.
عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام با اشاره به اینکه عمده مصارف آبی زیر زمینی در حوزه ی کشاورزی صورت می گیرد، تأکید کرد: جهاد کشاورزی باید توجه داشته باشد که ضمن استفاده از روشهای نوین بهره برداری نباید اجازه ی افزایش سطح زیرکشت داده شود.
دانشیار دانشگاه ایلام تصریح کرد: دستگاههای اجرایی و قضایی در برخورد با تخلف و قانون شکنی در حوزه آب بسیار ضعیف عمل می کنند و در شرایطی که در این حوزه بحران جدی وجود دارد نباید با سوء استفاده کنندگان به که انشعاب غیر مجاز داند یا برداشت کنندگان غیر مجاز از چاه های فشار قوی و افرادی که خودسرانه از رودخانه ها آب پمپاژ می کنند ، و زمینهای دیم را آبی کرده اند به سادگی برخورد شود بلکه باید به گونه ای متناسب که مایه یعبرت دیگران باشد باید برخورد صورت گیرد.
وی اقدامات آموزشی و ترویجی را بسیار لازم عنوان کرد و گفت: صدا و سیما، رسانه های جمعی و دستگاه های فرهنگی باید با فرهنگ سازی مناسب تلاش کنند و بهره برداران آگاه شوند که این سفره های زیزمینی آب متعلق به خود اوست و مخاطرات بهره برداری بی رویه که متوجه اقتصاد و معیشت کشاورز است را به او گوشزد کند قطعا آثار و نتایج بسیار در پی خواهد داشت.
کریمی حفاظت از منابع آب را نیازمند عزم ملی و حمایت جدی قوای سه گانه بر شمرد و گفت: نهایت سخنان بنده این است که دنبال پیشنهاد یک قانون از پایین به بالا باشیم که قوانینی که زمینه ی برداشتهای بی رویه از سفره های آب زیر زمینی است توسط مجلس اصلاح شود و قوانین در این حوزه مورد بازنگری قرار گیرند.
وی گفت: متأسفانه مجوزی که در ده های اخیر به بهره برداران داده شده است طبق قانون هنوز به قوت خود باقی است در حالیکه باید دنبال قانونیدر سطح کشور باشیم که مجوز های برداشت بر اساس بیلان های محدود دو ساله یا پنج ساله (بر اساس کار کارشناسی) و پس از مشخص شدن میزان تغذیه ی دشت انجام شود.
وی ادامه داد: طبق این طرح پیشنهادی باید قانونی سازمانهای آب را موظف نماید هر پنج سال یک بار میزان بهره برداری از چاه های یک منطقه را ارائه کنند و طبق وضعیت فعلی منابع میزان بهره برداری را کم و یا زیاد نماید.
این متخصص ژئو هیدرولوژی تصریح کرد: در دولت گذشته به جای برخورد با سوء مصرف آب به چاه های غیر مجاز مجوز اعطا کردن و ضربه ی جبران ناپذیری بر پیکر آبهای زیر زمینی وارد شد و الان ششرایط ایجاب می کند در جهت عکس این روند عمل کنیم.
کریمی در ادامه مباحث خود گفت: احداث سدهای زیر زمینی از دیگر راهکارهایی نوینی است که در منطقه غرب کشور و به خصوص با توجه به مرزی بودن ایلام، زیر زمینی بودن سدها به عنوان منابع آبی کوچک و پراکنده به صورت محلی خیلی می تواند مفید باشد.
وی در خصوص استفاده از رویکردهای پژوهش محور در مقابله و مدیریت بحران آب گفت: دانشگاه های ما پتانسیل هایی هستند که می توانند به عنوان بازوهای علمی دستگاه های اجرایی عمل کنند. اما متاسفانه این ارتباط وجود ندارد که امیدواریم این نشست ها و این ارتباطات بتوانیم این نقیصه برطرف شود و بتوانیم در کنار همکدیگر به حل مسائل و مشکلات کمک کنند.
کریمی با انتقاد از شیوه های مدیریتی منابع آب گفت: در جایی مثل دشت مهران به افت سطح آب خطر جدی است و اما در جای دیگری مانند دشت عباس به دلیل زیادی آب دچار مشکل شده به گونه ای که می توانیم بگوییم بیابان زائی بعد از بیابان زدائی در دشت عباس اتفاق افتاده است.
وی تأکید کرد: در طرح مشاور بهره برداری تلفیقی 50 درصد آب سطحی 50 درصد آب زیر زمینی برای این دشت پیش بینی شده بود اما به دلایل مختلف یا زور دولت به بهره برداران نرسیده و اعمال قدرت نکرده یا هر دلیل دیگر اکنون فراوانی و خیز آب اراضی این منطقه را در معرض شور و باتلاقی شدن قرار داده است بنا بر این شبکه ی زهکشی کارآمدی باید در این دشت اجرا شود پیش از آنکه خاکهای ما به شوره زار و باتلاق تبدیل شوند و در حال حاضر شبکه ی زهکشی این دشت را نیزارها گرفتند و عملکرد لازم را ندارند.
عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام خاطرنشان کرد: در سفره های کارستی احساس خطر بشتری می کنم زیرا که منابع عمده آب شرب نواحی شمالی استان با این منابع گره خورده اند. متأسفانه از این سفره ها مرتبا برداشت می شود بدون اینکه بدانیم در این سفره ها چه اتفاقی می افتد.
وی تأکید کرد: در سفره های کارستی پیزومتر نداریم به همین خاطر از وضعیت آبخوان ها بی اطلاع هستیم که نمونه ی آن خشک شده چاه های آب قوچعلی شهر ایلام است که در فصول خشک سال خشک و کم آب هستن و همیچنین تجربه ی چاه های ناموفق هم را هم به عنوان درسی در آینده داشته باشیم چاه هایی که می زنیم و به آب نمی رسند چرایی آنها باید مورد توجه قرار گیرد نشان می دهد وضعیت این سفره ها در معرض مخاطره است.
کریمی افزود: باید عملکردها مورد بررسی کارشناسی قرر گیرد و اگر دستگاهی تجربه ی ناموفقی دارد ان را در اختیار همه بگذارد که دیگر تکرار نشود.
