اصول و مبنای ایجاد تعاونی بر پایه کمک به اعضا به منظور تأمین نیازهای خود از طریق اداره و نظارت دموکراتیک با مالکیت جمعی است اما متاسفانه به مکانی برای سودآوری عده‌ای خاص تبدیل شده که تنها ضرر و زیان آن عاید اعضای تعاونی می‌شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرج، تعاونی, اجتماع مستقل افرادی است که به منظور تأمین نیازها و اهداف مشترک اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود از طریق اداره و نظارت دموکراتیک مؤسسه‌ای با مالکیت جمعی، با همدیگر به نحو اختیاری توافق نموده‌اند.
در تعاونی نیازهای گروهی مورد توجه اعضا قرار می‌گیرد. بنابراین برای رشد و اعتلای تعاونی باید به افراد که اجزای اصلی تعاونی هستند توجه خاص مبذول داشت و راه‌های افزایش بهره‌وری، راندمان کار بهتر و ایجاد انگیزش نیروی انسانی را بررسی و زمینه مشارکت فعالانه اعضا در تصمیم‌گیری‌ها را ایجاد کرد.
اما متاسفانه تعاونی‌های زیادی در کشور وجود دارد که به مشکلات متعدد برخورد کرده و علاوه بر در نظر نگرفتن حقوق اعضا که پایه و اساس تشکیل تعاونی است، زمینه ضرر و زیان و نارضایتی افرادی که در آن سهم دارند را فراهم کرده‌اند. برخی معتقدند این امر به سبب وجود خلاء‌های قانونی در این حوزه است و برخی دیگر که به نوعی دست اندرکاران این بخش هستند، منکر هرگونه اقدام نادرست در این مجموعه می‌شوند و موکدا تاکید دارند که همه‌چیز به درستی و در روال قانونی در حال انجام بوده و به نوعی همه چیز آرام است!
از این دست تعاونی‌ها در سراسر کشور به وفور یافت می‌شود که استان البرز نیز از این قاعده مستثنی نیست و تعاونی‌هایی در این استان وجود دارد که به زعم مسئولان مربوطه، بزرگترین مشکل آنان عدم داشتن کاربری مسکونی است و این امر مشکلات زیادی را برای سرمایه‌گذاران و اعضای آن فراهم می‌کند.
در این راستا و به دنبال شکایات پی‌در پی برخی افراد از این تعاونی‌ها برآن شدیم تا با بررسی این امر، گزارشی در این زمینه تهیه کنیم، ضمن اینکه تمامی موارد ذکر شده در این گزارش برمبنای شنیده‌های طرفین است که البته هریک به نوعی اصرار دارند که مدارک و مستندات لازم برای حقیقت اظهارات خود را در دست دارند و در صورت لزوم ارائه می‌دهند.
در این زمینه با حسین واحدی یکی از اعضای هیئت امنای شرکت تعاونی مسکن ایثار کارکنان وزارت جهاد کشاورزی که سرمایه‌گذاری کرده و دچار مشکل شده است، مصاحبه‌ای ترتیب دادیم. وی در مورد تخلفاتی که از سوی این تعاونی اتفاق افتاده، اظهار داشت: این تعاونی دارای 5 پروژه است که 3 پروژه آن در استان البرز در شهرستان‌های کرج، فردیس و ساوجبلاغ واقع شده و 2 پروژه البرز و الوند آن در استان تهران قرار دارد.
وی با بیان اینکه 168 هزار متر براساس مبایعه نامه‌های موجود خریداری شده و به افرادی فروخته شده، مدعی شد: فردی که ساکن انگلیس است این زمین‌ها را فروخته و به نوعی با پولشویی، آپارتمان خریداری کرده و این مبالغ به تعاونی واریز نشده است.
وی به نمایندگی از سایر اعضای تعاونی البرز خاطرنشان کرد: خریدار زمین تعاونی آپارتمان به مدیرعامل فروخته و در سال 88، مبلغ 2 میلیارد تومان را فی‌المجلس و به صورت نقدی دریافت کرده که مدارک همه این اقدامات موجود است.
واحدی ادعا کرد: به سبب اینکه این فرد ساکن انگلیس است، احتمال می‌رود پول‌های خرید و فروش‌های انجام شده را به ارز تبدیل کرده و از مملکت خارج می‌کردند چراکه بحث پولشویی کاملا محرز است.
وی با تاکید بر اینکه مشکلات زیادی در این حوزه وجود دارد، بیان کرد: کل پروژه‌های تعاونی دارای 3 هزار و 600 عضو است که ارتباط با بیش از 300 نفر آنان از سراسر ایران را برقرار کرده‌ایم.
عضو تعاونی ایثار جهاد کشاورزی با بیان اینکه 12 سال از شروع این پروژه می‌گذرد، اظهار داشت: پروژه‌های این مجموعه متفاوت است و بسته به نوع آن از 5 میلیون تومان به بالا، سرمایه‌گذاری انجام شده و اینجانب 230 میلیون تومان در پروژه البرز که در تهران و منطقه 22 واقع شده، سرمایه‌گذاری کرده‌ام.
وی تصریح کرد: به سبب اینکه همه اقدامات تعاونی صوری است، از تایید مجمعی که در تاریخ 10 اردیبهشت‌ماه 94 قرار بود برگزار شود جلوگیری کردیم، چراکه با 3 هزار و 600 نفر ذینفع تنها با 40 نفر که یا از خویشاوندان مدیرعامل و هیئت مدیره بوده و یا از کارمندان شرکت تعاونی از جمله آبدارچی و نگهبان هستند، تشکیل شده است.
خلاء قانونی در قوانین تعاون وجود دارد
واحدی با اشاره به اینکه خلاء قانونی در قوانین تعاون وجود دارد، گفت: براساس قوانین افرادی می‌توانند در حیطه مسائل تعاونی ورود پیدا کنند که عضو تعاونی هستند اما این تعاونی با برگزاری مجامع صوری اعضای خود را به 40 نفر رسانده و در حقیقیت شرکتی خصوصی ایجاد کرده، در حالی که این مسکن‌ها همانطور که از اسمش پیداست حق اعضای جهادگر و ایثارگر بوده که عضو شوند.
وی بیان کرد: بر این اساس افرادی عضو این تعاونی شده‌اند که در تعاونی‌های دیگر عضو هستند و این نقض قانون محسوب می‌شود و فعالیت‌های این تعاونی از پایه و اساس خلاف است.
وی اظهار داشت: مدیرعامل این شرکت تعاونی اذعان داشته که پول این چند نفر را به قاضی می‌دهم تا سلب امتیاز شوند و یا کارهایی از این دست با این افراد انجام می‌دهد.
عضو تعاونی ایثار جهاد کشاورزی گفت: به سبب وجود حَکَم در این قرارداد، باید حتما در دادگاه رای حَکَم وجود داشته باشد و از آن‌جا که این فراد نیز از سوی آنها است، نمی‌توانیم اقدام خاصی انجام دهیم.
واحدی با بیان اینکه بنده به شخصه حدود 220 میلیون تومان در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده‌ام، افزود: در استان البرز در پروژه کیانمهر فرودگاه پیام بر روی آن دست گذاشته، چراکه بدون کاربری خریداری کرده بودند و از نظر قانونی نیز دچار مشکل است.
وی به نمایندگی از سایر اعضای تعاونی البرز تصریح کرد: مدارکی از مجمع برگزار نشده به اداره‌کل تعاون تحویل دادند که در آن 5 امضا وجود دارد که هیچ‌یک از آنان در مجمع حضور نداشته و عضو تعاونی نیز نیستند و نامه‌ای کتبی در این راستا به ما تحویل داده‌اند که از اسم و امضای آنها سوء استفاده شده است.
عضو تعاونی ایثار جهاد کشاورزی اظهار داشت: مدیرکل تعاون تهران نیز بسیار ساده از چنین موضوعاتی عبور می‌کند.
ناصر عبدالهی از دیگر ذینفعان این تعاونی، در مورد پروژه البرز واقع در استان تهران، بیان کرد: برجی در کنار بیمارستان تریتا در اتوبان همت برای 104 نفر تهیه شده بود که بر اساس قرارداد باید 18 ماهه سفت‌کاری آن به پایان برسد و پس از آن در کمتر از 3 سال تحویل دهند و اکنون با گذشت 3 سال هنوز ادامه دارد و هربار نیز درخواست پول بیشتری می‌کنند.
وی با تاکید بر اینکه مبالغ باید بر اساس ضوابطی خاص پرداخت شود و هزینه‌ها مشخص باشد، گفت: در حال حاضر نازک‌کاری خانه‌ها برای ما متری یک میلیون تومان تمام شده که در هیچ‌جای کشور چنین نیست و این درحالی است که اذعان دارند این مبلغ به عنوان علی‌الحساب بوده و ممکن است افزایش یابد.
این عضو تعاونی مسکن ایثار وزارت جهادکشاورزی خاطرنشان کرد: این موضوع تنها به ما مربوط نمی‌شود و حدود 4 هزار نفر دیگر وجود داشتند که از سال 82 سرمایه‌گذاری کرده و این در حالی است که هیچ زمینی وجود نداشته و آقایان پول‌های آنان را در زمینه خرید ملک و املاک هزینه کرده و پاسخگو نبوده و جواب سربالا می‌دهند.
وی با تاکید بر اینکه مستندات این موضوع در دست است که با این مبلغ چه اقداماتی انجام داده‌اند، افزود: زمین‌هایی را با پول اعضا خریداری کرده و به صورت آزاد به فروش رسانده‌اند که به شرکت تعاونی واریز نشده است.
عبدالهی با بیان اینکه شکایاتی در این حوزه انجام داده‌ایم، تصریح کرد: در این زمینه شکایاتی صورت گرفته و البته این درحالی است که برخی از این اعضا از وضعیت این تعاونی و ضررهایی که کرده‌اند بی‌خبرند و در پاسخ به تماس‌های صورت گرفته می‌گویند که در حال فعالیت هستند اما واقعیت این است که نه زمینی وجود دارد، نه سندی.
قصوری متوجه دولت در زمینه عدم تعهدات تعاونی‌ها نیست
هیربد معصومی معاون امور عمرانی استانداری البرز با بیان اینکه در زمان خریداری این مسکن‌ها هیچ‌گونه مشورتی با استانداری البرز انجام نشد و بنابراین هیچ‌گونه وظیفه اداری متوجه استانداری البرز نیست، اظهار داشت: تا زمانی که مبحثی به معاونت امور عمرانی استانداری البرز منعکس نشود، اقدامی در این زمینه صورت نمی‌گیرد و پس از انعکاس مشکل ادارات کل موظف به بررسی می‌شوند.
وی افزود: وزیر کشور در این زمینه در نشست همایش معاونان عمرانی تاکید داشتند که پارتی‌بازی کنار گذاشته شود و به تعاونی‌های دولتی حتی تعاونی وزارت کشور، نیز همانند سایر تعاونی‌ها رسیدگی شود و باید همه چیز بر اساس قانون انجام شود و در صورت عدول از ضوابط برخورد جدی صورت می‌گیرد.
معاون امور عمرانی استانداری البرز با بیان اینکه آمادگی برای بررسی در این حوزه وجود دارد، گفت: قرار گرفتن در حریم و خارج از آن و نیز اعلام کاربری توسط استانداری البرز انجام می‌شود و نمی‌توان انتظار داشت که زمینی که در هر منطقه‌ای خریداری می شود، به آن مجوز داده شود.
وی با تاکید بر اینکه در زمینه عدم تعهدات تعاونی‌ها دولت مقصر نیست، تصریح کرد: تعاونی شخصیت حقوقی مستقل است و به کارکنان آن تعلق داشته و به دولت ارتباطی ندارد و به اداره تعاون استان مربوط می‌شود.
معصومی با بیان اینکه باید درخواست برای رسیدگی به وضعیت این تعاونی‌ها به ما ارسال شود، افزود: تاکنون و در طول 8 ماه گذشته درخواستی بر این مبنا به استانداری البرز نرسیده است.
زمین‌های تعاونی مسکن وزارت جهادکشاورزی فاقد کاربری مسکونی است
محمد علی‌محمد مدیریت امور تعاون اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان البرز در رابطه با این موضوع اظهار داشت: این تعاونی‌ها به وزارت جهاد کشاورزی تعلق دارد که در تهران به ثبت رسیده و متاسفانه زمین‌هایی که توسط آنها خریداری شده، در بافت مسکونی قرار نداشته و فاقد کاربری مسکونی بوده است.
وی با بیان اینکه از زمان خریداری این اراضی 10 الی 15 سال گذشته است، افزود: اعضای این تعاونی‌ها متعلق به اعضای کل کشور است و در این راستا تعاونی مسکن جهادکشاورزی از تعاونی‌های مشکل‌دار در وزارت کشور نیز محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه استان تهران نیز درگیر حل و فصل مشکلات اعضای این تعاونی است، گفت: محل ثبت این 2 تعاونی در تهران است و پرونده آن نیز در اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان البرز قرار دارد و با توجه به تماس‌ها و مکاتبات متعدد افراد با اداره تعاون البرز، پاسخ لازم مبنی بر اینکه به البرز مربوط نمی‌شود داده شده است.
علی‌محمد خاطرنشان کرد: این موضوع هیچ ارتباطی به اداره‌کل تعاون البرز نداشته و تنها محل پروژه در این استان واقع شده و ماهیت تعاونی، نحوه عضوگیری و سایر مسائل اعضا و هیئت مدیره به استان تهران بازمی‌گردد.
وی در مورد تعاونی وزارت کشور که وزیر کشور در مورد آن تذکراتی داده بود، بیان کرد: تعاونی وزارت کشور که زمین آن در طالقان قرار دارد نیز به استان تهران مربوط می‌شود چراکه در تهران به ثبت رسیده است.
مدیریت امور تعاون اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به تعاونی معراج و مشکلات آن که به استان البرز مربوط می‌شود، گفت: وجود زمین‌های فاقد کاربری که در سنوات گذشته خریداری شده بود از مشکلات این تعاونی محسوب می‌شود که با پیگیری هیئت مدیره فعلی بخشی از مشکلات آنها حل و فصل شده و در حال واگذاری است.
وی با بیان اینکه عمده مشکلات این تعاونی‌ها به این مربوط می‌شود که زمین‌ها خریداری شده دارای کاربری مسکونی نیست، تصریح کرد: این افراد به سبب پایین بودن قیمت، زمین‌هایی با کاربری غیرمسکونی خریداری می‌کنند و از این دست مشکلات در البرز نیز وجود دارد.
علی‌محمد گفت: در سال‌های گذشته افرادی زمین‌هایی خریداری کردند که زمان زیادی برای حل و فصل مشکلات حقوقی آنها در کمیسیون‌های تخصصی استانداری و فرمانداری لازم است چراکه بسیاری از اعضای تعاونی می‌توانستند با مبلغی که در آن زمان سرمایه‌گذاری کرده‌اند، استفاده بهتر و سودآورتری داشته باشند.
وی با اشاره به نحوه برخورد با این تعاونی‌ها، خاطرنشان کرد: تلاش می‌کنیم مشکلات و مسائل این تعاونی‌ها را حل کنیم و از مسیر قانونی خود تغییر کاربری پیدا کند و در صورتی که از این طریق حل و فصل نشود، توصیه می‌کنیم این زمین‌ها را واگذار کرده و به زمین‌های مسکونی تبدیل کنند.
مدیریت امور تعاون اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار داشت: در صورتی که زمین به گونه‌ای باشد که قابلیت تغییر کاربری نداشته باشد، قابلیت واگذاری به عضو نیز ندارد و متاسفانه زمین‌هایی وجود دارد که در اختیار برخی تعاونی‌ها قرار دارد که دچار چنین مشکلاتی بوده و حل نشده است.
وی با اشاره به تعاونی خبازان در استان البرز، گفت: زمین‌های این تعاونی به تملک منابع طبیعی درآمده است و همچنان مشکلات آن ادامه دارد.
10 الی 15 تعاونی مشکل‌دار در استان البرز وجود دارد
وی از وجود حدود 10 الی 15 تعاونی مشکل‌دار در استان البرز خبر داد و افزود: تعاونی بزرگی مانند تعاونی 54گانه در البرز واقع شده که 54 تعاونی در آن وجود دارد اما همه آنها متعلق به استان البرز نیست.
علی‌محمد بیان کرد: در مسیر اتوبان تهران- کرج زمینی وجود دارد که 54 تعاونی مسکن در آن است و دارای چنین مشکلاتی هستند که به آنها توصیه شد زمین را به کاربری خاص خود هدایت کنند و در این راستا ایجاد نمایشگاه دائمی به سبب عدم کاربری مسکونی زمین پیشنهاد شده است.
وی با اشاره به زمینی متعلق به تعاونی بازنشستگان واقع در اراضی عوارضی قدیم کمال‌آباد، تصریح کرد: شهرداری این زمین را به عنوان زمینی برای انتقال مشاغل مزاحم خریداری کرد و به کاربری خاص خود تبدیل نمود و تعاونی نتوانست در این فضا ساخت و سازی به عنوان فضای مسکونی انجام دهد.
تعاونی مسکن جهادکشاورزی براساس قانون فعالیت داشته و موارد مطرح شده کذب محض است
محمدسقزچی مدیرعامل شرکت تعاونی مسکن ایثار کارکنان وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه با تاکید بر اینکه گذشت حدود 15 سال از سرمایه‌گذاری افراد در این تعاونی کذب محض است، اظهار داشت: هیچ فردی یافت نمی‌شود که 15 سال پیش در حساب این تعاونی پول ریخته و پروژه‌ای داشته باشد، اما تحویل نگرفته باشد و ممکن نیست چنین حرفی صحت داشته باشد.
وی ضمن تکذیب پولشویی در این پروژه، تصریح کرد: در پروژه البرز افرادی هستند که منکر افزایش قیمت در سال 91 هستند و نمی‌توانند قبول کنند که چنین اتفاقی افتاده و اذعان می‌دارند تعاونی قرارداد علی‌الحساب دارد و در صورت افزایش قیمت نیز هزینه‌ای تا پیش از تحویل واحد پرداخت نمی‌کنیم.
وی با تاکید بر اینکه چنین چیزی در هیچ کجای قانون وجود ندارد، گفت: این افراد امتیاز این پروژه‌هایی را که ادعا می‌کنند از افراد دیگری خریداری کرده و عضو تعاونی نیستند و به سبب اینکه در این موارد اظهارات غیرقانونی و غیرمستند ارائه می‌کردند، جو ناسالمی را ایجاد کردند.
سقزچی بیان کرد: در این راستا تعدادی از اعضای پروژه به حَکَم مراجعه و درخواست کارشناس کردند که کارشناس پس از بررسی و تطبیق، اعلام مطابقت کرد اما به سبب اینکه این عده در نظر دارند این مبلغ را پرداخت نکنند، خلاف رابطه قراردادی فعالیت می‌کنند.
وی با بیان اینکه مدیرکل تعاون استان تهران نیز به این افراد متذکر شد که قانون تعاون بر شما تسری ندارد و تنها براساس قرارداد می‌توانید اقدام کنید، گفت: این افراد اصل را بر اساس پیگیری حقوق منافع خود در راستای قوانین نمی‌بینند و از مکانیزم‌هایی نظیر رسانه استفاده می‌کنند.
مدیرعامل شرکت تعاونی مسکن ایثار کارکنان وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: صحبت های این افراد کذب محض بوده و هیچ‌گونه استدلالی ندارد و پس از برگزاری جلسات، سایر شرکاء پروژه نیز درخواست برخورد قانونی با این افراد را داشتند که ما نیز مطابق مفاد قرارداد فسخ قرارداد این افراد را اعلام کردیم.
وی با بیان اینکه این افراد مدارک کپی عاری از واقعیت ارائه می‌دهند، گفت: بنده حاضر هستم مدارک مستند در اختیار شما قرار دهم.
سقزچی ضمن اینکه وجود 3 هزار و 600 نفر عضو تعاونی را رد کرد، اظهار داشت: فعالیت‌های مربوط به پروژه البرز که در استان تهران واقع است در حال انجام است و سایر پروژه‌ها نیز در حال انجام بوده و در حین توافق هستیم و هرگاه توافقات و مستندات تکمیل شود به اعضا تحویل داده می‌شود.
وی با بیان اینکه پیگیری‌های لازم در طول این مدت انجام شده است، افزود: در این مدت هیچ‌گونه کم‌کاری صورت نگرفته است چراکه برای اراضی متراژ بالا، اخذ سند، توافقات و مباحث مربوط به کاربری پروسه بسیار طولانی دارد و تنها رسیدگی به کمیسیون معماری و شهرسازی آن سالیان زیادی را طلب می‌کند.
مدیرعامل شرکت تعاونی مسکن ایثار کارکنان وزارت جهاد کشاورزی عدم کاربری پروژه واقع در کیانمهر را نیز تکذیب کرد و گفت: کاربری این زمین مختلف بوده و مسکونی و انبوه‌سازی نیز در آن وجود دارد.
