مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان تهران گفت: در وسعت بیش از 700 کیلومتر مربع از شهرستان های ورامین پیشوا و پاکدشت پدیده فرونشست زمین رخ داده است.
به گزارش واحد مرکزی خبر،خسروارتقایی افزود: اگر این پدیده به تأسیسات زیر بنایی مانند راه آهن ، راه ها ، دکل های برق و خانه های روستایی و شهری برسد ، خطرات و خسارات بسیاری را به بار می آورد و موجب ایجاد ناپایداری در سازه می شود.
وی گفت : فرونشست زمین باعث می شود که میله چاه بیرون زده شود و در سطح خاک شکاف های بسیاری ایجاد شود به طوری که هم اکنون در دشت ورامین سالانه 16 سانتی متر فرونشست زمین رخ می دهد.
ارتقایی افزود:خشک شدن بیش از حد مناطق ، بروز پدیده گرد و غبار و ورود ریزگردها به مناطق شهری از دیگر اثرات فرونشست زمین است.
وی با بیان اینکه فرونشست دشت ورامین و شهریار پدیده ای نیست که در یکی دو سال اخیررخ داده باشد گفت : این پدیده به دلیل افزایش میزان برداشت آب از سفره های زیر زمین طی 40 تا 50 سال و چاه های غیر مجازی که در دهه اول پس از پیروزی انقلاب حفر شده و کماکان نیز ادامه دارد به وجود آمده است .
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان تهران افزود : افزایش میزان برداشت آب از سفره های زیر زمینی باعث شده تا آبخوان ها که سدهای آب در زیر زمین محسوب می شوند از آب تخلیه شده و سطح آب به شدت افت کند.
وی افزود: در دشت ورامین طی 13 سال گذشته ، 15 متر سطح آب افت کرده است که درمقایسه با سال 1350 ، این افت سطح آب بیش از یکصد متر است که باعث شده است آب از دسترس مردم خارج و برای دست یابی به آب لازم است که چاه ها کف شکنی شود.
ارتقایی گفت : پائین رفتن سطح آب در سفره های زیر زمینی باعث می شود که بر اثر وزن لایه های بالایی ، خاک نشست کرده و این خاک دیگر قادر به ذخیره آب در داخل خود نباشد و ذخایر آبخوان تا ابد از بین برود .
وی افزود : به منظور مقابله با برداشت بی رویه آب ، سالانه 400 حلقه چاه آب که جدید حفر شده اند بسته می شود اما این فعالیت با توجه به حجم وسیع مشکل جوابگو نیست.
ارتقایی با بیان اینکه سالانه 150 میلیون متر مکعب کسری بیلان آب در 9 دشت استان تهران است گفت: علاوه بر این ، عقب ماندگی و کسری ممتد آب از سال های گذشته بیش از 600 میلیون متر مکعب در استان تهران وجود دارد که تلاش می شود تا با برنامه ریزی مناسب هر سال 150میلیون متر مکعب از این کمبود جبران شود.
وی به برنامه های شورای عالی آب کشور برای رفع این کمبود اشاره کرد وافزود: این شورا 15 برنامه را به تصویب رسانده که 11 مورد آن از وظایف آب منطقه ای استان تهران است که با عمل به آن می توان بخشی از کمبودها را برطرف کرد.
ارتقایی از نصب بیش از یک هزار دستگاه کنتور بر روی چاه های آب به عنوان یکی از راه های کاهش کمبود آب در استان تهران نام برد وگفت : هم اکنون 200 میلیون متر مکعب مازاد برداشت از چاه های مجاز در سطح استان تهران است که با نصب کنتور آب و کاهش میزان برداشت از سفره های زیر زمینی ، 40 تا 50 میلیون متر مکعب کمبود آب جبران می شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان تهران افزود: یکی دیگر از اقدامات برای جبران کسری آب ، ایجاد 30 گشت ویژه بازرسی از مناطق مختلف و دشت های استان تهران است تا این گروه ها از هر طریق ممکن از حفر حفر چاه های جدید جلوگیری کنند زیرا با حفر چاه های آب جدید 15 تا 20 میلیون متر مکعب به کمبود آب استان تهران افزوده می شود.
ارتقایی با اشاره به اجرای طرح ذخیره سازی سفره های زیر زمینی گفت : بخشی از آب ها ، سیلاب ها وحتی پساب جنوب تهران در فصول غیر زراعی باید به عنوان ذخیره سفره های زیر زمینی استفاده شود که از این طریق می توان بیش از 50 میلیون متر مکعب آب را به سفره ها وارد و آنها را تغذیه کرد.
وی گفت : در بارندگی های اخیر و در رودخانه کرج ، بیش از 10 میلیون متر مکعب آب در حوضچه های مصنوعی ذخیره شد.
ارتقایی افزود: سازمان زمین شناسی نیز باید با رصد فرونشست ، میزان آن را تعیین کرده و پهنه بندی فرونشست ها را مشخص کند تا بتوان برای مقابله با آن برنامه ریزی مناسبی صورت داد.
وی گفت : وزارت جهاد کشاورزی نیز موظف شده تا ضمن به روز رسانی سند ملی آب با توجه به میزان خشکسالی رخ داده ، به تشکیل تعاونی آب بران اقدام کند زیرا بدون کمک مردم و مسوولین محلی نمی توان کاری انجام داد .
ارتقایی با اشاره به تعداد چاه های مجاز و غیر مجاز استان تهران گفت : هم اکنون 14 هزار حلقه چاه مجاز در بخش کشاورزی ، صنعت ، خدمات ، شرب و بهداشت داخل شهری و 22 هزار حلقه چاه غیر مجاز در استان تهران وجود دارد .
وی بابیان اینکه از تعداد چاه آب غیر مجاز تنها 10 هزار حلقه در شهر تهران وجود دارد افزود: در شهر تهران با چاه هایی که برای مصارفی مانند استخر و کارواش استفاده می شود مقابله نمی شود و حتی برای آنان پروانه نیز صادر می شود زیرا اگر مردم برای این امور نتوانند از آب زیر زمینی استفاده کنند آن موقع از آب تصفیه شده استفاده می کنند که با سیاست های آب منطقه ای مغایر است .
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان گفت :در دشت ورامین بیش از یک هزار و 800 حلقه چاه آب مجاز و یک هزار و 400 حلقه چاه آب غیر مجاز وجود دارد که این چاه ها با افزایش میزان برداشت آب از سطح آب های زیر زمینی ، باعث بروز پدیده فرونشست زمین می شوند .
ارتقایی با بیان اینکه یکی از راه های مقابله با برداشت بی رویه آب ، بستن چاه های غیر مجاز است افزود:طبیعی است با این اقدام معیشت کسانی که از آب این چاه های غیر مجاز برای کشاورزی استفاده می کنند با مشکل مواجه می شود که تلاش می شود تابا توجه به دستورالعمل وزارات نیرو حداقل سهمیه آب برای آن دسته چاه هایی که قبل از سال 85 حفر شده و استفاده زراعی دارند در نظر گرفته شود تا کشاورزان با مشکل کمتری مواجه شوند.
