به گزارش تابناک یزد،به‌مناسبت هفته ناجا، اتاق فکری با عنوان «فضای مجازی، فرصت‌ها و تهدیدها» با حضور جمعی از مسئولان نیروی انتظامی استان، رئیس پردیس علوم انسانی و اجتماعی و جمعی از اعضای هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد در تالار اندیشه برگزار شد.
دکتر «محمدرضا صادقیان‌شاهی» رئیس پردیس علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه یزد در این نشست که با همکاری دانشکده علوم اجتماعی برگزار شد، گفت: متأسفانه در دنیای امروز تکنولوژی و ادوات وابسته به آن با سرعت بی‌نظیری در حال توسعه است و اگر زمینه‌های استفاده درست از آن فراهم نشود، معضلاتی را به دنبال خواهد داشت.
وی افزود: متأسفانه فضای مجازی باعث ایجاد معضلاتی در کشور شده است و تهدیدهای این تکنولوژی می‌توان گفت بیشتر از فرصت‌های آن بوده است و خانواده‌ها را مبتلا کرده است.
صادقیان‌شاهی تصریح کرد: این امر یک پدیده چندوجهی است و احتیاج به مدیریت با سطح بالا دارد و باید با فرهنگ‌سازی و عزم ملی و همکاری مجموعه ارگان‌ها، نهادها و دانشگاه این معضل به گونه‌ای مدیریت شود تا راه‌های نفوذ و انحطاط اخلاقی بسته شود.
وی با اشاره به این‌که فضای مجازی یک مبحث مبتلابه اجتماعی است، افزود: ماحصل این نشست‌ها باید در بافت هدف، جامعه و خانواده‌ها وارد شود و خانواده‌ها باید آسیب‌ها را بررسی و پالایش کنند.
دکتر «علیرضا افشانی» رئیس دانشکده علوم اجتماعی نیز در این نشست گفت: بحث فضای مجازی و فرصت‌ها و تهدیدهایی که به وجود آورده به یک مسأله محوری تبدیل شده است.
وی افزود: امروزه دسترسی به فضای مجازی بسیار آسان شده و به‌دست آوردن اطلاعات مورد نیاز با این تکنولوژی، فرصت خوبی برای کاربران محسوب می‌شود و در کنار این تهدیدهایی نیز در پی داشته که باید مورد بررسی قرار گیرد.
شناسایی ویژگی‌های جهان و انسان مجازی
دکتر «حسین افراسیابی» عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی در این نشست گفت: ورود فناوری مجازی و چالش‌های آن به جامعه یک جامعه جدید را به وجود آورده است.
وی با اشاره به این‌که امکان بازاندیشی مهم‌ترین برگ برنده این تکنولوژی است و فرصت‌های آن گران‌قیمت و تهدیدهای آن برنده است، گفت: ما ابتدا باید بدانیم جامعه مجازی و انسان مجازی یعنی چه؟
وی با بیان این‌که جامعه کنونی تحت‌تأثیر ورود فناوری مجازی به یک جامعه دوزیست تبدیل شده است، افزود: اضافه شدن بعد مجازی به انسان معاصر در قرن ۲۱ بر پیچیدگی ما افزود و ما باید با یک نگاه دقیق به انسان و جامعه معاصر در راستای مدیریت فرصت‌ها و تهدیدها تلاش کنیم.
افراسیابی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر شناسایی مولفه‌ها و ویژگی‌های انسان و جهان معاصر گفت: سیال بودن، فضیلت مصرف، تأکید بر تفاوت، غلبه نمایش(عطش دیدن و دیده‌شدن)، فرامرزی بودن انسان، بازاندیشی و دغدغه‌مند بودن ویژگی‌های جهان و انسان مجازی است که باید شناسایی و مدیریت شوند.
سهل‌الوصول بودن فضای مجازی یک تهدید است
دکتر «ابوالفضل مرشدی» نماینده انجمن جامعه‌شناسی ایران در دانشگاه یزد گفت: ایجاد انسجام و باهم بودگی، به وجود آوردن فرصت بازاندیشی اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، تاریخی، تجلی خصلت جهانی، افزایش حس مشارکت و تأثیرپذیری افراد از مزایای فضای مجازی است.
وی سهل‌الوصول و فراگیر بودن فضای مجازی را از تهدیدهای این تکنولوژی برشمرد و افزود: این امر یک تهدید و آسیب جدی و مهم است به دلیل این‌که کودک، نوجوان و افراد آموزش ندیده به راحتی به این تکنولوژی دسترسی پیدا کرده و وارد این دنیای بدون مرز سیال می‌شوند و ورود قشرهای آسیب‌پذیر به این فضا خود یک تهدید است.
مرشدی تصریح کرد: فضای مجازی باعث ایجاد یک جامعه شبکه‌ای شده که بخش قابل توجهی از جامعه و اقشار ضعیف جامعه را طرد کرده است که باعث تشدید احساس نابرابری اجتماعی در بخش‌های قابل توجهی از جامعه شده است و این قشر که پتانسیل بالایی در تخریب دارند می‌توانند از این حس ناامیدی و نابرابری استفاده کرده و به جامعه آسیب بزند و این یک تهدید قابل توجه است.
به گفته‌ی عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی، باید در این راستا به‌دنبال راهکار بود و در کنار مراقبت برای قشرهای مختلف برابری و عدالت اجتماعی را در جامعه پررنگ کنیم.
فضای مجازی، برون ریختگی در جنبش‌های بی‌هدف
دکتر «علی روحانی» عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی در ادامه این نشست با اشاره به این‌که بحث در زمینه فضای مجازی بسیار گسترده است، افزود: فضای مجازی چالش‌های عمده‌ای را در جامعه به وجود می‌آورد.
وی با بیان این‌که سه دسته هویت از جمله هویت واقعی، نمایشی و دلخواه یا آرمانی وجود دارد، افزود: فضای مجازی بستری مناسب برای رشد هویت آرمانی است.
روحانی افزود: این امر دو پیامد کلی در پی دارد یکی جنبش‌های سبک زندگی و دیگری برون‌ریختگی (outrage) نوجوانان و جوانان در جنبش‌های بی‌سرو بی‌هدف است و به گفته وی نهادهای امنیتی وظیفه دارند چگونگی رخداد برون‌ریختگی و الگوهای تکرار شونده آن را کشف و بررسی کنند.
وی خاطرنشان کرد: در زمینه الگوهای برون‌ریختگی نیازمند مطالعات گسترده هستیم. این یک پدیده جدیدی است که هنوز مکانیزمی برای آن تعریف نشده است.
وی با اشاره به ارتباط فضای مجازی و بحث خشونت و بازی‌های اینترنتی و مجازی خشونت‌آمیز و اعمال خشونت و لزوم بررسی تأثیرپذیری از خشونت بازی‌های رایانه‌ای خشن گفت: هسته‌های خشونت به‌وسیله شبکه‌های مجازی همدیگر را به‌راحتی پیدا کرده و رشد یافته و گسترده می‌شوند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تصریح کرد: ضروری است نهادهای امنیتی و اجتماعی عرصه فضای مجازی و بستری که برای اعمال خشونت ایجاد شده را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد.
اطلاعات مبتنی بر تئوری، پیشگیری و ابزارهای کنترلی
دکتر «احمد کلاته‌سادات» عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی گفت: ما در بحث فضای مجازی و آسیب‌ها و تهدیدهای آن نیازمند مدل‌های دقیق درباره انواع جرائم و همچنین اطلاعات مبتنی بر تئوری و اعمال قانون هستیم.
وی با اشاره به این‌که ساده‌ترین موضوع در کشور دسترسی به شبکه اطلاعاتی است، تاکید کرد: برای جلوگیری از مشکلات نیازمند ابزارهای کنترلی هستیم.
کلاته‌سادات با بیان این‌که فضای مجازی پاسخ به یکسری نیازهاست، افزود: با توجه به این‌که اکثراً کاربران شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی جوانان و به نوعی بانوان هستند باید در سطوح کلان در زمینه اوقات فراغت آن‌ها کار شود و سیاستمداران در این زمینه برنامه‌ریزی کنند.
حجت الاسلام «محمدحسین متوسل» مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه یزد نیز که در این نشست حضور داشت به اهمیت و حساسیت این موضوع و تاکید مقام معظم رهبری که فرمودند این بحث باید در دانشگاه‌ها و به نحوی حوزه علمیه وارد شود اشاره کرد.
وی افزود: علاوه بر این نشست‌ها لازم و ضروری است در شروع سال تحصیلی ویژه دانشجویان دختر و پسر نیز این نشست‌ها برگزار شود تا دانشجویان به این مباحث دسترسی پیدا کنند.
ابزارهای دیجیتال بخش جدایی‌ناپذیر زندگی
سرگرد «محمد نعیم یاوری» رئیس دفتر تحقیقات کاربردی فرماندهی ناحیه انتظامی استان یزد در این نشست گفت: فضای مجازی در حال حاضر بخش قابل توجهی از زندگی ما را در برگرفته است که به طور کامل نمی‌توان آن را از زندگی حذف کرد.
وی افزود: تکنولوژی موبایل بخش جدایی‌ناپذیر زندگی فرد است و می‌توان گفت ابزارهای دیجیتال در آینده اندام جدید فرد محسوب خواهد شد باید دنبال راهکاری باشیم که چگونه جوان امروزی را از آسیب‌های این تکنولوژی دور نگه داریم.
به گفته وی، باید با آینده‌پژوهی استادان به‌عنوان مأخذ دانش و برگزاری این نشست‌ها با همکاری مراکز دانشگاهی و نیروی انتظامی به دنبال راهکار باشیم.
پلیس فتا، تامین امنیت فضای سایبری استان
سرگرد «مرتضی ابوطالبی» رئیس پلیس فتای استان نیز در این نشست گفت: فضای سایبری یکسری ویژگی‌های منحصر به فرد دارد که به واسطه آن یکسری چالش‌ها و فرصت‌ها در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
وی در خصوص فعالیت‌های پلیس فتا گفت: تأمین امنیت فضای سایبری استان در اختیار این پلیس است و تلاش دارد در این راستا امنیت کاربران را تأمین کند.
ابوطالبی فرازمانی و فرامکانی، گمنامی کاربر، تنوع و جذابیت این تکنولوژی را باعث به وجود آمدن جرائم برشمرد و افزود: فضای اینترنتی دارای ساختار پیچیده و ناهمگون است و همکاری همه نهادها را برای پیشگیری از وقوع جرائم می‌طلبد.
وی تصریح کرد: با شکل‌گیری پلیس فتا در سال ۹۰ ساماندهی خوبی در زمینه امنیت فضای سایبری انجام شد و تاکنون پلیس فتا توفیقات خوبی در زمینه کشفیات و دستگیری‌ها در کشور داشته است.
وی ارائه مشاوره به کاربران، ساماندهی رسانه‌های سایبری، گسترش همکاری‌های علمی و فرهنگی با دانشگاه‌های استان را از جمله فعالیت‌های این مرکز دانست و گفت: در زمینه پیشگیری از جرائم در جوامع هدف نیازمند فعالیت‌های پژوهشی و تحقیقاتی دانشگاهیان هستیم.
سرهنگ «محمدرضا مزیدی» معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی ناحیه استان نیز در این نشست، گفت: بحث اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی معضلی است که در آینده‌ای نزدیک دغدغه مردم و مسئولان خواهد شد.
وی با اشاره به این‌که یکی از علل ایجاد مشکلات، ناآگاهی کاربران از ویژگی‌های فضای مجازی است، افزود: متأسفانه جرائم بیشتر در زمینه بحث مالی و مفاسد اخلاقی است.
به گفته‌ی مزیدی، مجرمان فضای سایبر افرادی زیرک، جوان و بسیار تأثیرگذار هستند و نیاز است در بحث معضلات شبکه مجازی بحث و تبادل نظر شود.
وی تصریح کرد: متأسفانه ماهواره و فضای مجازی باعث تغییر نگرش و دیدگاه‌های افراد می‌شود.
معاون فرماندهی انتظامی استان با اشاره به این‌که برای پیشگیری باید سواد رسانه‌ای را افزایش داد، خاطرنشان کرد: در زمینه بالابردن آگاهی جوانان و دانشجویان از همکاری در برگزاری این نشست‌ها استقبال خواهیم کرد