طرح‌های آبخیزداری استان یزد در انتظار مرمت

مشکلات مدیریت طرح‌های آبخیزداری
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان می‌گوید: حفاظت و مرمت و نگهداری از طرح‌های آبخیزداری سالانه، هزینه‌های گزافی را به دولت تحمیل می‌کند. «رضا باقری» ادامه می‌دهد: طرح‌های مرمتی زیادی در حوزه آبخیزداری در استان وجود دارد که دولت قادر به تامین اعتبار مورد نیاز برای آنها نیست در حالی که اگر این طرح‌ها به حال خود رها شوند، حادثه‌خیز خواهند شد.
وی می‌افزاید: یکی از این طرح‌ها، بندهای خاکی هستند که در اثر حمله حیوانات سوراخ شده‌اند و اگر سیلی اتفاق بیفتد نه تنها این بندهای خاکی از خسارت‌ها نخواهند کاست بلکه به نوعی قدرت تخریب را تشدید می‌کنند.
این مسئول می‌گوید: سالانه نزدیک به یک میلیارد تومان برای مرمت این طرح‌های آبخیزداری نیاز است حال آنکه امسال تمام اعتبارات استانی اختصاص یافته به این بخش 200 میلیون تومان بوده است.
وی از دیگر مشکلات اجرای طرح‌های آبخیزداری در استان را چالش‌های طبیعی معرفی می‌کند و می‌گوید: تغییر اقلیم و تاثیر آن بر منابع آب سطحی و زیرزمینی استان، شرایط ناپایدار اقلیمی‌ حاکم بر حوزه‌های آبخیز استان که همراهی و مشارکت بهره‌برداران را با چالش‌های جدی مواجه کرده، از اثرات چالش‌های طبیعی بر طرح‌های آبخیزداری است.
باقری می‌افزاید: باید راهکارها و استراتژی آبخیزداری در کشور تغییر کند؛ چرا که در حال حاضر در شرایط ناپایداری قرار داریم و سرمایه‌گذاری در طرح‌های آبخیزداری، سوددهی مطمئنی ندارد، به طوری که مردم انگیزه‌ای برای مشارکت در این طرح‌ها ندارند. وی ادامه می‌دهد: اما با وجود این وضعیت شکننده، طرح‌های مشارکتی با همراهی بهره‌برداران اجرا شده یا در دست اقدام است.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان مساحت حوزه‌های آبخیز شهری را 9231/25کیلومتر مربع معادل 12/56 درصد مساحت استان عنوان می‌کند که شامل شهرهای مهریز، تفت، اردکان، میبد و اشکذر است.
وی  گفت: مساحت حوزه‌های آبخیز داخلی 64 هزار و 539 کیلومتر مربع معادل 86/9 درصد مساحت استان است.

اولویت‌های سال جاری
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان به تمرکز این معاونت به توانمندسازی جوامع محلی و جلب مشارکت مردم برای مدیریت طرح‌های آبخیزداری اشاره می‌کند. «رضا باقری» می‌افزاید: اقداماتی که در حوضه‌های آبریز استان در دست اقدام است شامل اقدامات بیولوژیک و مکانیکی شامل کپه کاری، بذرپاشی، عملیات سنگی ملاتی و اجرای بندهای خاکی است. وی حوزه‌های مورد توجه در سال جاری را در اردکان، اشکذر، تفت، مهریز، بافق و بهاباد معرفی می‌کند ومی‌افزاید: در سایر شهرستان‌های استان طرح‌های آبخیزداری تعریف نشده است.

طرح‌های آبخیزداری استان در سال گذشته
به گزارش همشهری،سال گذشته طرح‌های آبخیزداری متنوعی در شهر‌های اردکان، ابرکوه، بهاباد، تفت، اشکذر، مهریز و خاتم اجرا شده است.

•   در حوزه رباط پشت بادام شهرستان اردکان یک مورد بند خاکی به حجم 26 هزار متر مکعب و 535 متر مکعب عملیات سنگی ملاتی و 523 متر مکعب عملیات خشکه چین به حجم آبگیری 50 هزار متر مکعب اجرا شده است. یک مورد بند سنگی ملاتی به حجم 230 متر مکعب عملیات سنگی ملاتی و 260 هکتار عملیات بیولوژیک با اعتبار یک میلیارد و 78 میلیون ریال و ساخت یک مورد سد زیرزمینی به حجم 300 متر مکعب عملیات سنگی ملاتی و حجم آبگیری 5 هزار متر مکعب و اعتبار 1/15 میلیارد ریال از دیگر موارد اجرا شده در این حوزه است.
•    در ابرکوه 2 مورد بند خاکی به حجم 63 هزار متر مکعب عملیات خاکی و 126 متر مکعب عملیات سنگی ملاتی و 4 هزار مترمکعب عملیات خشکه چین با حجم آبگیری 285 هزار مترمکعب و اعتبار 4/1 میلیارد ریال اجرا شده است.
•   در بهاباد نیز 301 متر مکعب عملیات سنگی ملاتی و ساخت 16 مورد سد بند خشکه چین به حجم 256 متر مکعب و 174 هکتار عملیات بیولوژیک شامل کپه کاری، بذرپاشی اجرا شده و سطح محدودی هم به کشت گیاه دارویی کور اختصاص داده شده است. همچنین 2 هکتار پارک آبخیز با مشارکت مردم منطقه با اعتبار یک میلیارد ریال ایجاد شده است.
•   در حوزه آبخیز ده بالا در تفت نیز دیوار ساحلی باغستان به حجم 80 متر مکعب عملیات سنگی ملاتی با اعتبار 250 میلیون ریال اجرا شده است.
•   از جمله طرح‌های آبخیزداری اجرا شده در استان مرمت سرریز بند خاکی بوز شامل 110 متر مکعب عملیات خشکه چین و 190 متر مکعب عملیات سنگی ملاتی با اعتبار 355 میلیون ریال در اشکذر است.
•   در مهریز هم یک مورد بند خاکی شامل 45 هزار مترمکعب عملیات خاکی به حجم آبگیری 130 هزار مترمکعب و 16 هزار مترمکعب عملیات خشکه چین و 302 متر مکعب عملیات سنگی ملاتی و 296 هکتار عملیات بیولوژیک با اعتبار 3450 میلیون ریال انجام شده است.
•   از دیگر طرح‌های آبخیزداری استان اجرای یک مورد بند سنگی ملاتی شامل 1940 متر مکعب عملیات سنگی ملاتی و 11 مورد بند گابیونی به حجم 400متر مکعب و 900 هکتار عملیات بیولوژیک با اعتبار 4630 میلیون ریال در حوزه خوانسار هرات شهرستان خاتم است.