به گزارش تابناک مازندران از روابط عمومی دانشگاه مازندران، بر اساس درخواست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل، مجوز کاوش لایه نگاری تپه باستانی کوراییم توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به سرپرستی دکتر رحمت عباس نژاد سرستی، دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه مازندران، صادر شد.
بر اساس این گزارش، در این کاوش که در چارچوب تفاهم نامه پژوهشی فیمابین دانشگاه مازندران و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل از 5 فروردین آغاز شده است تا 10 اردیبهشت 1402 ادامه خواهد داشت، اعضای هیات علمی و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترای دانشگاه های مازندران و تهران و همچنین کارشناسان باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردبیل حضور دارند.
دکتر عباس نژاد ضمن اعلام این خبر گفت: تپه باستانی کوراییم در بخش کوراییم شهرستان نیر در استان اردبیل واقع شده و دربردارنده توالی فرهنگی دوران اسلامی تا پیش از تاریخ است. این تپه از لحاظ گستردگی و تنوع لایه¬ها، آثار و بقایای فرهنگی و باستان شناختی، یکی از مهم ترین محوطه های باستانی دشت اردبیل است که کاوش در آن می تواند در تکمیل جدول گاه‌نگاری و تاریخ‌گذاری استان اردبیل و منطقه شمال غرب ایران و همچنین، ارتباط آن با فرهنگ¬های باستانی هم‌جوار کمک شایانی نماید. کاوش لایه نگاری کوراییم به منظور شناخت توالی فرهنگی دوره ها و نیز گردآوری و شناسایی نمونه¬های مطالعاتی نظیر بقایای فناوری، گیاهی و جانوری آغاز شده است. بقایای گیاهی و جانوری جهت انجام مطالعات آزمایشگاهی به منظور شناسایی گونه ها و همچنین نمونه های دیرین اقلیم شناسی برای شناخت و بازسازی زیست بوم های پیش از تاریخ دشت اردبیل گردآوری و مطالعه خواهند شد.
عضو هیات علمی دانشگاه مازندران با اشاره به این‌که در این فصل کاوش، دو گمانه لایه نگاری در این محوطه مورد کاوش قرار گرفته است، اظهار داشت: گمانه اول در بلندترین قسمت تپه در جهت شمالی(ارتفاع 12.5 متری نسبت به زمین¬های پیرامون) انتخاب گردید که دلیل این مکان گزینی، وجود برش هایی بوده که در اثر عوامل انسانی در این بخش ایجاد شده و بیشترین توالی دوره های استقراری را در اختیار قرار خواهد داد. نتایج حاصل از کاوش(در حال حاضر تا عمق 11 متر)، نشان دهنده وجود لایه¬های دوران اسلامی، تاریخی و پیش از تاریخ است. بقایایی از سفال های دوره های قاجار و صفوی در این گمانه به دست آمده است. در لایه های پایین تر، سفال و معماری خشتی و سنگی دوران ایلخانی و سلجوقی مشاهده شده است. شواهد وقوع رویدادهای طبیعی از جمله سیل و زلزله(روی گسل سنگاور) در این دوره های اخیر ملاحظه شده است. پیش از این زلزله، شواهد استقراری دوران صدر اسلام در این محوطه شناسایی شده و این امر بیانگر آن است که وقفه ای در سکونت ساکنان این محل بین دوران میانه و سده های اولیه اسلامی به علت زلزله یادشده، رخ داده است. همچنین شواهد دوران تاریخی ایران در لایه های پایین تر کاوش گردیده که شاخص ترین بقایای این دوران که شامل قطعات سفال و معماری خشتی هستند، شواهد مربوط به دوران اشکانی می باشند. وجود شواهد سایر دوره های تاریخی پیش از اشکانی و عصر آهن، در حال حاضر در هاله ای ابهام است و نیازمند تحلیل¬های بیش¬تر در آینده می¬باشد. احتمالا با یک وقفه فرهنگی نسبتا طولانی، شواهد دوره مفرغ در این گمانه مشاهده گردیده است.
دکتر عباس‌نژاد افزود: گمانه دوم با هدف کشف و شناسایی مراحل گوناگون دوران مفرغ ایجاد شده است. به همراه سفال¬های متنوع این دوره، سفال شاخص موسوم به کورا ارس(نوع یانیقی) و پیکرک¬های حیوانی متعدد(شکسته و سالم) به دست آمده است. همچنین، بقایای یک کوره ذوب فلز با ساختار خشتی و شکل تقریبا مدور در این گمانه ثبت و ضبط شده است. قطعاتی از فلزات مس و مفرغ، خاکستر صنعتی و قالب¬های روباز در زمره کشفیات این بافت کاوش بوده-اند. ابزارهای استخوانی، پیکرک¬های حیوانی، سردوک و نظایر آنها از جمله مواد فرهنگی مکشوفه هستند.
سرپرست گروه کاوش تپه گوراییم با تاکید بر این نکته که نمونه¬برداری¬های زیادی برای انجام مطالعات تاریخ‌گذاری به روش کربن 14 و سایر مطالعات میان¬رشته¬ای و آزمایشگاهی انجام پذیرفته است، گفت: لطف و حمایت مسوولان استان اردبیل، شهرستان نیر و بخش کوراییم، موجب اجرای مطلوب این برنامه شده است که از همه آنها صمیمانه تقدیر به عمل می¬آید.