گزارش خبرنگار تابناک از استان البرز؛ حضور جمعیت زیاد اتباع افغان در ایران و به ویژه در برخی استان ها یکی از موضوعات مهم اجتماعی است که تبعات اقتصادی، فرهنگی، آموزشی و امنیتی را هم به دنبال دارد. البرز یکی از این استانهاست که پذیرای جمعیت زیادی از اتباع افغان است.
آنچه مسلم است مهاجرت و استفاده از ظرفیت اتباع مجاز در همه کشورهای دنیا رایج است اما قاچاق و ورود غیرمجاز افغان ها به ایران و همچنین البرز، یکی از چالش هایی است که نه تنها متولیان را درگیر این موضوع کرده بلکه موجب نگرانی مردم استان نیز شده است. از طرفی گاهی آمارها و اخباری از تخلفات این اتباع منتشر می شود که این نگرانی ها را تشدید می کند.
حدود 41 هزار اتباع غیرمجاز در البرز داریم
مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی استان در البرز در گفتگو با خبرنگار تابناک در استان البرز؛ با بیان اینکه حدود 41 هزار نفر اتباع غیرمجاز در استان داریم، در تشریح راه های ورود و قاچاق آنها به استان گفت: استان البرز به دلیل نزدیکی به پایتخت و وجود شهرکهای صنعتی، باغات، زمینهای کشاورزی و اینکه راه مواصلاتی 14 استان می باشد همواره مورد توجه اتباع خارجی و باعث ترغیب حضورآنان در این استان بوده است.
سیروس دهقان شیری گفت: با همکاری دستگاههای انتظامی، امنیتی و فرمانداری های تابعه شهرستانها وضعیت حضور اتباع غیرمجاز مورد بررسی قرار می گیرد و مطابق ضوابط و قوانین اقدام لازم انجام می شود.
دهقان شیری در خصوص تعداد شناسایی شده و استرداد اتباع غیرمجاز از استان گفت: از شهریورماه 1402 اردوگاه مراقبتی «شهید وکیلی» استان تاسیس گردید که درسال 1402 تعداد 27 هزار و 915 نفر و در 7 ماهه اول سال1403 تعداد 33 هزار و 773 نفر جمعا 61 هزار و 688 نفر اتباع غیرمجاز استان البرز از کشور طرد گردیده اند.
اتباع از کلیه خدمات شهری، سرانه بهداشت و درمان، یارانه مواد غذایی مانند یارانه آرد و نان مانندایرانیان استفاده می کنند
وی در پاسخ به این پرسش که چه تعداد از کودکان کار و متکدیان البرز از اتباع هستند، گفت: تعداد 748 نفر متکدی و کودک کار از آغاز به کار اردوگاه مراقبتی ساماندهی شده اند.
دهقان شیری با اشاره به اینکه میزان جرائم اتباع خارجی و پرونده های قضایی نسبت به تعداد کل اتباع تعداد کمی می باشد، گفت: برای رسیدگی به این جرائم و پرونده ها طبق هماهنگی صورت گرفته همکاری لازم با معاون حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم دادستانی مرکز استان وجود دارد.
مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی استان در البرز در پاسخ به چگونگی استفاده آنها از یارانه های ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران بیش از چهار دهه میزبان اتباع خارجی بوده است و استفاده آنان از کلیه خدمات شهری، سرانه بهداشت و درمان، یارانه مواد غذایی مانند یارانه آرد و نان و ... کاملا مشابه اتباع ایرانی بوده اند.
دهقان شیری در تشریح اقدامات و اهتمام استان برای ساماندهی اتباع گفت: قانونمند سازی اتباع مجاز و طرد اتباع غیرمجاز سیاست کلی اسناد بالادستی می باشد. در این راستا ثبت نام دانش آموزان، دانشجویان و نخبگان در سامانه رسمی سهما، کمک به اقشار آسیب پذیر به صورت نقدی و همچنین توانمند سازی آنان از طریق آموزش، بیمه درمانی رایگان برای اتباع خارجی آسیب پذیر، تشکیل کمیته حل اختلاف، استعلام مدارک اقامتی اتباع و مهاجرین خارجی از سوی اتحادیه مشاورین املاک جهت عقد قرارداد اجاره املاک استیجاری، عدم بکارگیری اتباع غیرمجاز و برخورد با کارفرمایان متخلف، شناسایی عناصر نامطلوب و طرد اتباع خارجی غیرمجازاز اقدامات انجام شده بوده است.
شهرستانهای کرج، ساوجبلاغ و چهارباغ، فردیس و نظرآباد بیشترین فراوانی حضور اتباع را دارند
رئیس کل دادگستری استان البرز چند روز قبل با اشاره به کمبود سرانه آموزشی در استان گفت: طبق آمار ارائه شده در سال تحصیلی ۱۴۰۲- ۱۴۰ بیش از ۲۷ هزار دانش آموز از اتباع بیگانه در حال تحصیل در مدارس استان هستند که از این تعداد بیش از ۱۳ هزار دختر و نزدیک به ۱۴ هزار پسر هستند که از نظر فراوانی توزیع، به ترتیب در شهرستانهای کرج، ساوجبلاغ و چهارباغ، فردیس و نظرآباد قرار دارند.
روند افزایشی پروندههای مرتبط با اتباع
فاضلی هریکندی با اشاره به آمار مقایسه ای پروندههای طرح شده در مراجع قضایی استان اعم از پروندههای حقوقی، خانواده و کیفری که حداقل یکی از طرفین پروندهها اعم از خواهان، خوانده، شاکی یا متهم از اتباع بیگانه هستند، بیان کرد: در سال ۱۴۰۱ در میان طرفین ۲۰ هزار و ۸۶۲ پرونده قضایی استان و در سال ۱۴۰۲ با رشد ۲۲ درصدی، در میان طرفین ۲۵ هزار و ۳۸۴ فقره پرونده ثبت شده در واحدهای قضایی استان البرز، حداقل یکی از طرفین پروندهها از اتباع خارجی بودند که در مجموع از تعداد پروندههای دو سال گذشته در استان البرز که حداقل یکی از طرفین آن از اتباع بودند.
وی با اعلام اینکه بر اساس آمار غیررسمی، هم اکنون حدود ۳۰۰ هزار تبعه غیرمجاز در استان حضور دارند که از این تعداد بین ۴۰ تا ۸۰ هزار نفر غیرمجاز هستند، ادامه داد: با این شرایط شاهد هستیم که به اندازه جمعیت شهرستان ساوجبلاغ به جمعیت استان اضافه شده، ولی به منابع، امکانات و زیرساختهای استان اضافه نشده است.
ورود اتباع با ویزای توریستی
فاضلی هریکندی با انتقاد از سیاستهای اعمال شده در حوزه ورود بدون ضابطه برخی اتباع به کشور گفت: یکی از مشکلات این است که به همان میزان که ورود غیرمجاز داریم، ورود مجاز اتباع هم بدون بررسی لازم و با صدور روادید مختلف از جمله سیاحتی صورت میگیرد و این اشخاص هم از ابتدای ورود به کشور، به صورت غیرقانونی در مشاغل مختلف مشغول به کار شده و پس از اتمام مدت قانونی اقامت هم از کشور خارج نشده و مشکلات و هزینههای متعددی به لحاظ حضور و اشتغال غیرقانونی و هم جمع آوری و طرد از کشور ایجاد میکنند.
تعداد ۸۵ نفر کودک کار و ۴۴۲ نفر اتباع از سطح خیابانهای شهر جمع آوری شده و به دستگاههای مربوطه تحویل شده است
«فرید نجف نیا» معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان البرز نیز در این باره با ارائه گزارشی از اقدامات انجام شده در راستای «ساماندهی اتباع بیگانه» گفته بود: بر اساس یکی از مصوبات، اتحادیه صنف مشاورین املاک شهرستان کرج اعلام کرده است که در حال حاضر برای ثبت قرارداد اتباع خارجی استعلامهای لازم توسط این اتحادیه از اداره اتباع و امور مهاجرین خارجی انجام میشود.
وی با اعلام برگزاری گشتهای مشترک بازرسی از واحدهای صنفی سطح شهر توسط اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان با همکاری دستگاههای ذی ربط اضافه کرد: در این راستا ۱۰۰ پرونده گزارش تهیه و به اداره کل تعزیرات حکومتی استان ارسال شده است. همچنین به منظور انجام نظارتهای لازم با توجه به ممنوعیت اشتغال اتباع بیگانه و مهاجرین خارجی در مکانهای مرتبط با تولید و عرضه مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی؛ تعداد ۷۴۸ اخطار، ۷۶ مورد پلمب و ۸۹ مورد معرفی به مراجع قضایی توسط دانشگاه علوم پزشکی استان به انجام رسیده است.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان البرز در خصوص شناسایی، ساماندهی و تعیین تکلیف کودکان کار و متکدی تبعه خارجی در سطح استان که یکی دیگر از مصوبات نشست دادگستری با عوامل مرتبط بوده، گفت: مجری این مصوبه شهرداری کرج است که از ابتدای سال جاری تا اوایل مرداد ماه تعداد ۸۵ نفر کودک کار و ۴۴۲ نفر اتباع از سطح خیابانهای شهر جمع آوری شده و به دستگاههای مربوطه تحویل شده است.
گزارشات و آمارهای ارائه شده در خصوص تعداد افغان های غیرمجاز، جرائم آنها و تبعات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و غیره آن در کنار کمبود سرانه آموزشی و درمانی استان و نگرانی هایی که ایجاد می کند، می طلبد ساماندهی اتباع مجاز و شناسایی افراد غیرمجاز و استرداد آنها با جدیت و فوریت بیشتری در استان توسط متولیان انجام شود تا شاهد شرایط بحرانی در استان نباشیم.
پایان گزارش/ خدیجه ستارزاده