آیا از رکود خارج شده ایم!؟

 
اولین پرسش این است که آیا این آمار واقعی است؟ که واقعیت آن نشان از رکود سنگین در کشور دارد. آنهم در حالیکه دولت اعلام کرده کشور از شرایط رکود خارج شده است. روحانی رئیس جمهور در آخرین گفتگوی تلویزیونی گفت: «… اگرچه هنوز به دوران رونق نرسیده ایم اما به طور قطع از شرایط رکود خارج شده ایم.» عبور از شرایط رکود نشانه هایی در اقتصاد دارد که دو نشانه اش یکی فعال شدن تولید آنهم با صرفه اقتصادی مطلوب و دوم رونق بازار و بالا رفتن قدرت خرید مردم است.

در بررسی گفته های برخی از فعالان بازار که خبر از رکود سنگین خرید و فروش ها می دهند، اغلب انجمن های صنفی تولیدی از راکد بودن بازار گلایه دارند. دبیر انجمن تولید کنندگان کاشی و سرامیک می گوید، 30 درصد از خرید و مصرف کاشی و سرامیک در بازار ظرف چند ماهه اخیر کاسته شده است. او گفت: «مصرف کاشی و سرامیک در کشور از بیش از 300 میلیون متر مربع به کمتر از 200 میلیون متر مربع رسیده است. به دلیل رکود حاکم ساخت و سازها کاهش پیدا کرده و در نتیجه کشش بازار کاشی و سرامیک کم شده است.»

از سوی دیگر در کنار اعلام خبر توافق هسته ای و موجی که از ورود کمپانی ها و سرمایه گذاران خارجی به ایران تبلیغ می گردد، آن بخش از وارد کنندگان که کالاهای وارداتی خود را به صورت انبوه در انبار بایگانی کرده بودند با محاسبه جدید خود از آینده بازار، در های انبار را باز کرده اند و اجناس گوناگون را در معرض فروش قرار داده اند. هم فروشندگان و هم خریداران در حالت انتظاری مانده اند که از آینده نزدیک اطمینان ندارند و به قول معروف در حالت خوف و رجاء به سر می برند. فعالان بازار می گویند، بازار در شرایط کنونی راکد شده است و با توجه به ترس از ورود کالاهای جدید از خارج، آنهم با تعرفه های بسیار متفاوت، کمتر وارد کننده عمده تجاری از آینده اطمینان خاطر دارد.

بخش های دیگر تولیدی اعم از صنعتی، کشاورزی و دامداری همچنان گرفتاری های متعددی دارند که به طور عمده، از بدهکاری های انباشته وام ها با سود های کلان بانکی، بالارفتن غیر معقول ضرایب مالیاتی و بیمه ها تا هزینه های جاری، در عمل جریان ورشکستگی واحد های تولیدی گوناگون را نه تنها علنی که اندک، اندک روال طبیعی سرمایه گذاری ها در تولیدات داخلی کرده است. ما که کار روزنامه نگاری داریم، هر هفته اسامی چندین و چند واحد تولیدی را که اعلام ورشکستگی کرده اند و مورد «مصادره» بانکی قرار گرفته اند، دریافت می کنیم.

اگر آماری که رئیس اتاق بازرگانی ایران در کرمان داد، واقعی است. اگر فعلاً بازار راکد است، اگر قدرت خرید مردم همچنان پایین مانده است، اگر تعادل تولید و مصرف بهم خورده است، حاصل جمع این اگرها همچنان رکود سنگین در اقتصاد کشور است.

اغلب تولید کنندگان و تجار، همچنین مردم باور دارند که دولت در دو سال گذشته کار کارشناسی وسیع درباره نجات تولید از مرگ تدریجی و خارج شدن از افسارگسیختگی رشد تورم همراه با رکود، انجام داده است. مردم با گزارش های بخش های اقتصادی دولت و کارشناسان فعال آن به این باور رسیده اند که دولتمردان اولا کمبود اطلاعات از شرایط کلان اقتصادی کشور ندارند. ثانیاً کاملاً و بطور کارشناسی ضعف ها را رصد کرده اند و تلاش بسیار کرده اند. ثالثا دولت به طور علمی وارد برنامه ریزی کوتاه، میان و دراز مدت اقتصادی می گردد. در نهایت همه باور کرده اند که دولت صورت مساله مشکلات اقتصادی را به درستی و دقیق فهمیده، که بقول معروف فهم صورت مساله در بررسی مشکلات خود نصف راه حل است.

اما در کنار این باورها هنوز هیچ واقعیت و نتیجه آشکار از ترمیم منحنی نزولی سقوط تولید و تغییر سیر صعودی آن دیده نمی شود! هنوز مشکل بیکاری همچنان باقی است و در برخی استان ها مرحله به مرحله رو به افزایش است. هنوز مهار تورم احساس نمی گردد و عبور از رکود را بسیاری باور ندارند. هنوز مشکلات بانکی و روابط غیرمعقول بانک ها با تولید، برطرف نشده است. هنوز نظام مالیاتی نسبت صحیح با درآمدهای تولیدی پیدا نکرده است. هنوز واردات کالاهای غیرضروری و چرخش سرمایه های تجاری، سامان اقتصادی پیدا نکرده است. هنوز رانت خواری مهار نشده است. هنوز «پول شویی» از بین نرفته است و هنوز و هنوز…

مردم با دو پدیده مواجه اند. دولت یازدهم را به درستی دولت «تدبیر و امید» می دانند، اما چرخش از گذشته و مشکلاتی که از دولت گذشته باقی مانده است، همچنان بسیاری از بخش های تولیدی را قفل کرده است. هم در اقتصاد کلان و هم در معیشت عمومی، همچنان کشور و مردم در انتظارند. تردید نیست که دولت یازدهم، دولت کارشناسان به خصوص و علی الخصوص در بخش های اقتصادی است، اما مردم خواهان اجرای نتایج کارشناسی دولت، از قوه مجریه و مقننه (مجلس و دولت) هستند.

اجرای کارشناسانه نمی تواند پنهان بماند، حداقل این است که هنوز بعد از ارائه آمار اسفبار رئیس اتاق بازرگانی ایران در کرمان درباره مراکز تولیدی کوچک و بزرگ و گزارش راکد ماندن بازار با تعجب می پرسند، این آمارها واقعی است!؟