این روزها قاچاق چوب به یکی از بزرگترین نگرانی‌ها در سطح کشور تبدیل شده است که اگر روند فزاینده به خود گیرد باید شاهد خواندن غزل‌های خداحافظی برای جنگل‌ها باشیم.
به گزارش ایسنا، چوب این ماده پرارزش از بدو خلقت بشر تاکنون، در زندگی روزمره انسان‌ها دخالت داشته و وقتی که بشر زندگی خود را در جنگل آغاز کرد، با چوب آشنا شده و از آن برای ساخت خانه و کاشانه، وسایل دفاعی، حمل و نقل و کشاورزی استفاده کرده است. چوب در تکامل انسان نقش مهمی داشته و کاربرد آن در وسایل حمل و نقل از جمله قایق و کشتی، خطوط ریل، در اشاعه تمدن‌ها، بقای انسان و کشف نواحی ناشناخته را به دنبال داشته است.
گذشت زمان نه تنها رنگ فراموشی بر چوب نزده است، بلکه امروزه صنعت چوب و مبلمان در دنیا به عنوان یک صنعت مهم و ارزآور تبدیل شده و 75 درصد این تجارت مربوط به هفت کشور دنیا شامل آمریکا، چین، ایتالیا، فرانسه، آلمان، ژاپن و کانادا است.
در سالیان اخیر بروز مشکلات ناشی از تخریب جنگل‌های کشور نظیر وقوع سیلاب و فرسایش خاک از یک سو و تلاش‌های صورت گرفته توسط کارشناسان و حامیان محیط زیست در جهت تبیین جایگاه جنگل‌های کشور از سوی دیگر، موجب توجه مسئولان به حفظ جنگل‌های کشور با وضع قوانینی در این حوزه شده است. همچنین تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری در رابطه با حفاظت محیط زیست و منابع‌طبیعی به خصوص در مورد جنگل‌های شمال کشور نیز منجر به اتخاذ تصمیماتی در حمایت از جنگل‌ها شد.
نگاهی به برخی از قوانین قاچاق چوب
در قانون جنگل‌ها و مراتع کشور مصوب هشتم شهریور سال 1338، قانون‌گذار سوءاستفاده و بهره‌برداری غیرمجاز از جنگل‌ها و مراتع را مشمول مقررات مربوط به قاچاق قرار داده است. همچنین قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع کشور مصوب 25 مردادماه 1346، حمل چوب، هیزم و ذغال حاصله از درختان جنگلی در همه نقاط کشور به استثنای داخل شهرها بدون تحصیل پروانه حمل از سازمان جنگل‌بانی ممنوع است و چنانچه مرتکب، فاقد پروانه بهره‌برداری باشد، طبق قانون مجازات مرتکبین قاچاق تعقیب و مجازات خواهند شد.
قانون نحوه اعمال تعزیرات حکومتی راجع به قاچاق کالا و ارز مصوب 12 اردیبهشت‌ماه 1374 مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز مرتکبین جرایم قطع اشجار جنگلی و قاچاق چوب، هیزم و ذغال مستحصله نمی‌شود و با مرتکبین این‌گونه جرایم طبق قانون سابق رفتار خواهد شد.
همه روزه در لابه‌لای اخبار شاهد اخباری از حوزه قاچاق هستیم که این پدیده نامبارک وقتی در حوزه چوب رخ‌نمایی می‌کند به معضل شومی تبدبل می‌شود که سرمایه‌های ملی کشور را نشانه گرفته است، سرمایه‌هایی که تنها متعلق به نسل امروز نیست.
قاچاق چوب یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شهرستان طارم است که این روزها به یک نگرانی عمده برای مردم تبدیل شده، تا جایی که اگر همین روند ادامه یابد شاهد تراژدی غم‌انگیز خداحافظی با جنگل‌ها در طارم خواهیم بود. شهرستان طارم در منتهی‌الیه شمالی استان زنجان واقع شده و از شمال به استان گیلان و از غرب به استان اردبیل و از شرق و جنوب‌شرقی نیز به استان قزوین مشرف است.
هم‌جواری با استان گیلان و نفوذ رطوبت از این استان به منطقه طارم و وجود آب و هوای خاص مدیترانه‌ای در این منطقه باعث شده منابع طبیعی این منطقه به یکی از زیباترین مناطق استان زنجان و شاید ایران تبدیل شود تا جایی که وجود مراتع و جنگل‌های طبیعی به این شهرستان جلوه خاص و زیبایی داده است.
شهرستان طارم دارای وسعتی ۲۱۴ هزار هکتار است که از این میزان ۱۷۳ هزار هکتار آن جزو عرصه‌های ملی بوده و ۴۱ هزار هکتار نیز اراضی زراعی و باغات است. از ۱۷۳ هزار هکتار منابع‌طبیعی این شهرستان ۱۱۸ هزار هکتار مرتع و ۵۵ هزار هکتار نیز جنگل طبیعی است که جنگل‌های این شهرستان بیشتر شامل درختان ارس بوده که چند منطقه نیز به عنوان ذخیره‌گاه استراتژیکی این گونه انتخاب شده است.
استان‌های شمالی، مقصد درختان قطع شده طارم
جنگل‌های طارم در مناطقی مانند جنگل ارس جیش‌آباد، چرزه، جمال‌آباد، مینا، خساره، سرداب و ... قرار دارد و علاوه بر ارس در این منطقه، گونه‌های جنگلی دیگری شامل بنه، بلوط، بادام وحشی، زالزالک، سیاه‌تلو، انار وحشی، نارون، زبان گنجشک، داغ‌داغان و ... که بسیار متنوع است.
تنوع درختان در شهرستان طارم سبب شده است که چشم طمع قاچاقچیان چوب همواره به دنبال جنگل‌های طارم باشد تا جایی که گاهی اخباری از قاچاق چوب در شهرستان طارم شنیده می‌شود که مقصد اغلب این چوب‌ها، استان‌های شمالی کشور است.
قاچاقچیان چوب که اغلب برای دست‌یابی به سود کلان اقدام به قطع درختان می‌کنند، از این نکته غافل هستند که در نهایت ضرر این کار در آینده نصیب فرزندان خود خواهد شد، زیرا زمین بدون درخت در تأمین حیات انسان حرفی برای گفتن نخواهد داشت. تداوم روند قطع درختان در شهرستان طارم در درازمدت می‌تواند منجر به نابودی جنگل‌ها شده و به محیط زیست منطقه صدمات بسیاری وارد کند، لذا مقابله با این امر نیازمند اقدامات جدی‌تر و برنامه‌ریزی بیشتری است.
طی روزهای گذشته با کشف 10 تن چوب قاچاق در طارم، این پدیده شوم که به جان جنگل‌ها در کشور افتاده است دوباره به صدر اخبار استان نفوذ کرد، طارمی که گاه خود مبدا چوب‌بری‌های غیرمجاز است و گاهی نیز به گلوگاه قاچاقچیان چوب برای قاچاق این ماده به استان‌های شمال کشور تبدیل می‌شود.
در همین رابطه رئیس اداره منابع‌طبیعی و آبخیزداری طارم می‌گوید: این محموله از طارم سفلی استان قزوین بارگیری شده و قرار بود به استان‌های شمالی کشور منتقل شود.
ضیاءالدین حسنلو با بیان این‌که ارزش ریالی این محموله چوب قاچاق ۲۰۰ میلیون ریال است، تصریح می‌کند: محموله قاچاق توقیفی از نوع درخت چنار بود.
گزارش از: زهرا فتحی