تابناک تهران - آیا میدانید اگر در تهران زلزله‌ای با مقیاس هفت ریشتر به وقوع بپیوندد تهران تماما خراب خواهد شد و آسیب دیدگان امکان امداد نخواهند داشت؟. پیش بینی می‌شود خسارات ناشی از زلزله تهران کمتر از انفجارهای گازی پس از آن باشد و احتمالا تهران که روی 10 گسل در حال رقصیدن است حدود 15 سال تعطیلی را تجربه خواهد کرد البته به این بیافزایید که اصلا معلوم نیست کدام سازمان باید برای امداد و مدیریت بحران تهران اقدام کند و با چه بودجه‌ای امادگی امروز خود را محک بزند.
کد خبر: ۴۷۷۸۰
تاریخ انتشار: ۲۵ خرداد ۱۳۹۴ - ۱۱:۴۷ 15 June 2015
رییس موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران از راه اندازی رصدخانه مغناطیسی جهت پیش بینی رخداد های زلزله در اطراف تهران خبر داده است.

به گزارش تابناک تهران، مجید نبی بید هندی در گفتگو با یکی از خبرگزاریها اظهار داشته به دلیل اینکه قبل از به وقوع پیوستن زلزله، رخدادهایی همچون، رفتار حیوانات، تغییرات میدان مغناطیسی و مواردی از این دست اتفاق می افتد، نیاز است که این موارد پیش بینی شوند.

 کابوس زلزله سالهاست که با این کلانشهر پرجنب و جوش عجین شده و رشد بی رویه جمعیت وسازه های فرسوده و غیر استاندارد نیز به این کابوس دامن می زند.

بهرام عکاشه پدر زلزله شناسی ایران معتقد است حداقل می‌توان 10 مورد مستند را با اعداد و ارقام ثبت شده نشان داد که زلزله‌های پهنه تهران با شدتی بالا نظیر 7.7 ریشتر رخ می‌دهد. مثلا در سال 1830 میلادی در ماه مارس در پهنه تهران زلزله‌ای رخ داد که با در نظر داشتن جمعیت آن زمان حدود 45 هزار نفر کشته شدند. با توجه به جمعیت 14میلیونی حال حاضر تهران بدون شک با وقوع چنین زلزله‌ای تعداد کشته شده‌ها میلیونی خواهد بود.

اگر بخواهیم واقع بینانه به موضوع نگاه کنیم زلزله پشت در منتظر است و هر آن ممکن است به طغیان چند ثانیه ای این شهر بزرگ را به تلی  از خاک تبدیل کرده و جان ساکنانش را بگیرد.

البته با اینکه بحث وقوع زلزله درتهران بسیار جدی است و کارشناسان همواره در مورد عواقب آن هشدار داده اند  اما متاسفانه این کلانشهر بزرگ به هیچ عنوان آمادگی های لازم برای وقوع این حادثه طبیعی را ندارد.

تهران به دلیل قرار داشتن روی گسل های بزرگ و فعال، یکی از پرخطرترین مناطق جهان در مقابل زلزله به شمار می رود. در این شهر بیش از 10 گسل بزرگ مانند گسل مشا - فشم، گسل شمال تهران، گسل نیاوران، گسل تلو پایین، گسل محمودیه، گسل شیان و کوثر، گسل شمال ری، گسل جنوب ری، گسل کهریزک، گسل گرمسار، گسل پیشوا و همچنین چند گسل فرعی چون نارمک، شادآباد، داوودیه، عباس آباد، باغ فیض و ... وجود دارد. 

گسل های ری در جنوب تهران و همچنین گسل شرق، 2 نمونه از مهم ترین و خطرناک ترین گسل های تهران هستند که گفته می شود به سبب امتداد و قدرت بالا، در صورت بروز زلزله تلفات بسیار زیادی را ایجاد خواهد کرد. گسل ری از جاده ی خاوران شروع شده و با گذر از دولت‌آباد و حرکت در مسیر جاده ی کمربندی تهران تا چهاردانگه ادامه یافته است و گسل شرق نیز ( که گفته می شود توانایی ایجاد قوی ترین زلزله را در تهران دارد) از شرق به تهران وارد شده و با گذر از زمین های سرخه حصار و حرکت روی بزرگراه شهید بابایی تا مجیدیه و سید‌خندان امتداد می یابد.

در واقع در شرایطی که بسترهای اولیه برای بحران زلزله در کلانشهر تهران هنوز پیش بینی نشده و به گفته کارشناسان با بروز زلزله فاجعه عظیم در این شهر رقم می خورد بدست آوردن توانایی پیش بینی زلزله تغییری در اصل ماجرا نمی دهد و تهران به هیچ عنوان آمادگی مسائل پس از بحران را ندارد.

با اینکه بحث زلزله تهران سالهاست که مطرح است و کارشناسان نسبت به وقوع آن هشدار داده اند اما متاسفانه پیدا کردن راهکار و آماده شدن برای این قضیه همیشه مقطعی بوده است. به عنوان مثال بعد از شنیدن خبر زلزله های مهیب تکاپو برای مقابله با بحران شروع می‌شود و ستادهای مختلف تشکیل می شود و نهایتا چندین مانور هم انجام و بعد از مدتی همه چیز به فراموشی سپرده می شود.

نکته دیگر اینکه خیلی از شهروندان از عمق فاجعه آگاه نیستند. چرا که بر اساس رسمی که از قدیم در کشور ما وجود دارد بهتر است مردم از حقیقت ماجرا مطلع نشوند و به اصطلاح تشویش اذهان عمومی بوجود نیاید. البته مسئولان محترم ترجیح می دهند خودشان هم فکری به حال بحران نکنند و نهایتا بعد از به وجود آمدن هر بحرانی با مقصر جلوه دادن دیگری و سلب مسئولیت همه چیز به فراموشی سپرده می‌شود.

نمونه عینی این عدم وجود مدیریت یکپارچه بحران در استان تهران است. طبق قانون مسئول بحران در شهر تهران بر عهده شهرداری است و این در حالی است که مدیریت کلان بحران کشور در اختیار وزارت کشور و استانداری تهران است و این دو  در سابق مانند دو رقیب در موازات هم عمل کرده‌اند.

همواره مسئولین شهری و استانی در رابطه با تجهیز و آماده سازی تهران برای مقابله با بحران صحبت از کمبود نابع مالی دارند اما واقعیت این است قانون مدیریت یکپارچه بحران تهران و نوسازی بافتهای فرسوده و آگاه سازی عمومی نیازی به بودجه ندارد و هنوز بعد از سالها در محاق فراموشی است.

کارشناسان می گویند بر اثر خسارت های ناشی از وقوع زلزله‌ای نه چندان شدید، تهران بین 10 تا 15 سال تعطیل خواهد شد. به این ترتیب چاره جویی برای رویارویی با بحران محتمل زلزله ازخیلی دلمشغولی های فعلی مسئولین مهمتر است. چرا که با وقوع چنین فاجعه ای در تهران کل مملکت آسیب جدی خواهد دید. البته بحث انتقال پایتخت سالهاست که مطرح است و البته همیشه در حد حررف باقی مانده است.

موضوع دیگر که به شدت موجب نگرانی است بافتهای فرسوده و وجود هزارن ساختمانی است که اصلا مقاوم نیستند.

به گفته مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران، اگر چه بحث نوسازی بافت های فرسوده به ویژه پس از وقوع زلزله بم در تهران مورد توجه قرار گرفته اما متاسفانه تنها ۳۰ درصد از بافت‌هاي فرسوده شهر طي حدود ۱۰ سال اخير نوسازي شده است. اين درحاليست كه ۳ هزار و ۲۶۸ هكتار بافت فرسوده با ۳ شاخص نفوذ ناپذيری(بلوكهايي كه بيش از ۵۰ درصد معابر آن عرض كمتر از ۶ متر دارند) ، ناپايداري(بلوك‌هايي كه بيش از ۵۰ درصد بناهاي آن ناپايدار و فاقد سيستم سازه است) و ريزدانه بودن (بلوك‌هايي كه بيش از ۵۰ درصد پلاك‌هاي آنها مساحت كمتر از ۲۰۰ متر مربع دارند) در شهر وجود دارد و چنانچه تنها شاخص ناپايداري را براي بافتهاي فرسوده مد نظر قرار دهيم حدود ۱۴ هزار هكتار از بافتهاي شهر تهران فرسوده محسوب مي شوند. 

کارشناسان می‌گویند برای پایتختی که بیش از 200 سال عمر دارد نمی‌توان با برنامه‌های ضربتی آمادگی در برابر زلزله ایجاد کرد چرا که در زمان بزرگ شدن این شهر، برنامه مدونی برای اقدامات پیشگیرانه درباره نوسازی بافت فرسوده، مقاوم‌سازی بیمارستان‌ها، مدارس، پل‌ها و... انجام نشده است. به همین دلیل است که وضعیت امروز تهران با 50 سال پیش از آن در برابر زلزله متفاوت است.

اگر در این شهر زلزله‌ای 7 ریشتری رخ دهد خسارت‌های مالی زیادی به افراد وارد می‌شود. زخمی‌های زیادی بر جای می‌گذارد. صدمات زیادی به شریان‌های حیاتی آب، برق، گاز، پل‌های مواصلاتی و... وارد می‌شود و چون اقدامات زیادی درخصوص پیشگیری انجام نشده، توان موجود خیلی از سازمان‌ها جوابگوی وضع به وجود آمده نیست. 

شاید بحث وقوع زلزله از سوی مردم ومسئولان جدی گرفته نشود اما به قول معروف این شتر دم دروازه پایتخت خوابیده و دیر یا زود وارد آن خواهد شد. کارشناسان زیادی در این خصوص هشدار داده اند با وجود این، نه تنها احتمال وقوع زلزله در تهران در سطح کلان جدی گرفته نمی‌شود بلکه اهمیت این موضوع به فرستادن دانش آموزان زیر نیمکت های کلاس درس در روز مانور زلزله و خنده و شوخی آنها تقلیل پیدا کرده است.

با وجود همه‌ی مسایل بیان شده، این حقیقت که زلزله مانند هر بلای طبیعی دیگری ممکن است در تهران اتفاق بیفتد و خسارت های جبران ناپذیری را بر جای بگذارد همچنان پابرجا است. بنابراین نادیده گرفتن این مساله تنها پشیمانی در آینده را به دنبال خواهد داشت. با پذیرش این حقیقت و تلاش برای اصلاح زیرساخت های غلطی که وقوع زلزله از طریق آن زیان بیشتری را وارد خواهد کرد، به کاهش خسارت‌های ناشی از این رخداد می توان امیدوار بود. نگرانی ها از وقوع زلزله در تهران و پیامدهای آن همچنان ادامه دارد چرا که طی سال های اخیر اقدامات اساسی مانند مقاوم سازی تمام سازه های شهری در برابر زلزله در شهر صورت نگرفته و پیش بینی می شود در صورت وقوع زلزله در پایتخت، بحران ملی به وجود بیاید.

در این میان باید به این موضوع توجه داشت که خسارات و تلفات زلزله در ایران با سایر کشورها قابل قیاس نیست. چنانچه یک زلزله ۶ ریشتری در کشورما باعث مرگ ده ها و حتی صدها نفر می‌شود و میلیاردها تومان خسارت به دنبال دارد اما در کشوری مانند ژاپن که به طور مداوم زلزله رخ می دهد زلزله ای با همین مقیاس در نهایت چند مجروح دارد.

به هر حال بی شک زلزله تهران اتفاق خواهد افتاد چه ما آماده باشیم و زیر ساختها را آماده کنیم و چه بی توجه مانند خیلی از مسائل مهم دیگر از کنار آن عبور کنیم و گناه را به گردن دیگران بیندازیم .به هر حال همیشه می توان یک مقصر پیدا کرد مثل سقوط هواپیما که همیشه متهم اصلی خلبان است! ما قبل از یش‌بینی زلزله نیاز داریم زیر ساختهای وقوع این بحران را آماده کرده و آموزشهایی فراتر از قرار گرفتن در گوشه دیوار یا زیر میز به شهروندان ارائه کنیم.

زنگ خطر وقوع زلزله خیلی وقت است به صدا درآمده کاش صدای آن به گوش همه می رسید.
منبع: تابناک
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار