منطقه سیستان در شمال سیستان و بلوچستان بیش از 18 سال با خشکسالی مفرط روبرو بوده و اینک ایجاد منطقه آزاد بنابر موقعیت مرزی آن می تواند سبب باز احیا و فعالیت مجدد این منطقه و نیز شکوفایی اقتصادی کشور در جنوب شرق شود.
کد خبر: ۴۵۷۹۶۱
تاریخ انتشار: ۲۳ تير ۱۳۹۶ - ۰۶:۲۹ 14 July 2017
سیستان، امروز دیگر انبار غله ایران محسوب نمی شود بلکه مرکز مهاجرت، هوای نامطلوب، خشکسالی و مامن بیماریهای تنفسی و سل شناخته می شود، امروز از رستم و زابل و یعقوب لیث و شاهنامه فردوسی جز کورسویی از صدا و نوا باقی نمانده است.
مردم این سامان در روزگارانی نه چندان دور با نشاط و شادابی در زمین های کشاورزی، باغ های سرسبز و پر از میوه و تالاب هامون زندگی راحت و بی دغدغه ای داشتند و تامین کننده نیاز شهرنشینان بودند.
منطقه سیستان واقع در شمال سیستان و بلوچستان حیات خود را از دریاچه و ذخیره گاه زیست کره هامون می گیرد که اینک 18 سال از خشکی آن می گذرد و این امر سبب شده تا کسب و کار سنتی مردم این منطقه یعنی کشاورزی، دامپروری و صیادی سالها قبل از رونق خود باز بماند.
این منطقه حدود 300 کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان دارد و نیز به عنوان نزدیکترین مسیر ورودی و خروجی کالا از خاورمیانه و اروپا به کشورهای حوزه آسیای میانه محسوب می شود.
به گزارش ایرنا، موقعیت خاص سیستان سبب شده تا در سالهای گذشته و کنونی موضوع تجارت مرزی و ترانزیت در این منطقه پررنگ باشد به طوری که در اوج تحریم های ظالمانه علیه ایران اسلامی مرز این منطقه بیشترین تردد خودروهای ترانزیتی را داشته است.
هم اینک هندوستان توجه خاصی به انتقال کالا از اقیانوس هند به بندر چابهار دارد که در این صورت چرخه وسیعی از حمل و نقل کالا برای رسیدن به کشور افغانستان و کشورهای اطراف آن از طریق مرز میلک در منطقه سیستان شکل می گیرد.
بسیاری از کشتی های بزرگ اروپا، آمریکا، آفریقا و سایر نقاط دنیا که توان پهلوگیری در بندر چابهار را ندارند در بندر عباس پهلو گرفته و سپس کالاهای خود را از طریق ناوگان حمل و نقل زمینی و از مرز منطقه سیستان به افغانستان و کشورهای آسیای میانه صادر می کنند.
با توسعه بندر چابهار و افزایش توان پهلوگیری کشتی هایی با ظرفیت بیش از 100 هزار تن در این بندر بیشتر تجار و بازرگانان مسیر ترانزیتی چابهار- میلک- زرنج را برای انتقال کالاهای خود انتخاب خواهند کرد که در آن صورت فعالیت بندر چابهار در جنوب و مرز میلک در شمال سیستان و بلوچستان چند برابر خواهد شد.
با وجود مزیت های گفته شده و نیز پیگیری مسئولان منطقه و حتی تصویب سیستان به عنوان منطقه ویژه اقتصادی این امر به مرحله اجرا درنیامده است گرچه دولت یازدهم در 2 مرحله لایحه ایجاد مناطق آزاد را به مجلس ارائه داده است اما به دلیل برخی مشکلات و نیز نامهربانی برخی نمایندگان این لایحه نتوانست رای تصدیق را در خانه ملت دریافت کند.

**یک نسخه برای کل مملکت کارساز نیست
مشکل اصلی تایید نشدن لایحه مناطق آزاد دولت را می توان تصمیم گیری کلی نمایندگان در اینباره دانست به طوری که در یک مرحله در کمیسیون اقتصادی مجلس تعداد زیادی منطقه به لایحه افزوده شد و در مرحله دیگر دیدی کلی به بدور از تفکیک و نیاز سنجی بخشی به این لایحه شکل گرفت.
گرچه دولت یازدهم تاکنون لایحه ایجاد مناطق آزاد را در کشور برای 2 بار به صحن علنی مجلس برده است اما یکبار با توجه به افزودن مناطق آزاد و ویژه به این لایحه در کمیسیون اقتصادی مجلس تا 80 منطقه آزاد و ویژه با اعلام منافات این لایحه با برنامه پنجم توسعه رد شد و بار دیگر نیز به دلیل رای نیاوردن از سوی نمایندگان رد شد با این حال به گفته استاندار سیستان و بلوچستان دولت تدبیر و امید از موضع خود کوتاه نیامده و ایجاد مناطق آزاد را در دستور کار خود دارد.
نماینده مردم شهرستان های زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون در مجلس شورای اسلامی به خبرنگار ایرنا گفت: منطقه آزاد سیستان ظرفیتی منحصر به فرد برای تحول شرق کشور و توسعه و پیشرفت سیستان و بلوچستان است که امیدواریم با همت نمایندگان به تصویب برسد.
حبیب الله دهمرده اظهار داشت: کل مملکت را با یک نسخه نمی توان اداره کرد مصادیق زیادی در این زمینه داریم که هر منطقه نسخه خاص خود را می خواهد.
وی بیان کرد: منطقه آزاد یک ظرفیت منحصر به فرد برای سیستان است که علاوه بر تغییر چهره اقتصادی منطقه و رونق محور ترانزیتی چابهار میلک سبب تحول شرق کشور می شود.
وی تصریح کرد: تمام دنیا بر این باورند که «چابهار - میلک» با هم می توانند نقش موثر خود در برقراری روابط اقتصادی شرق و غرب دنیا را ایفا کنند و هیچ کدام به تنهایی معنی پیدا نمی کند.
وی ادامه داد: ابتدا ظرفیت چابهار باید ارتقا پیدا کند و در قسمت بعد حمل و نقل که راه آهن و جاده مناسب است باید در این محور شکل گیرد تا بتوانیم از ظرفیت چابهار- میلک به بهترین شکل استفاده کنیم.
نماینده مردم حوزه انتخابیه زابل در مجلس شورای اسلامی گفت: 90 درصد محصولات تولیدی منطقه قدرت صادرات به کشور افغانستان را دارند منطقه آزاد سیستان به سبب همجواری با افغانستان از ویژگی خاصی برخوردار است و باید از این ظرفیت نهایت استفاده را ببریم.
دکتر دهمره خاطر نشان کرد: به موازات منطقه آزاد سیستان، منطقه آزاد تجاری نیمروز افغانستان نیز باید شکل گیرد تا بیشتر کشورهای دنیا از کریدور سه منطقه آزاد «چابهار، سیستان، نیمروز» نهایت استفاده را ببرند.
وی بیان کرد: شعار همیشگی من این بوده که مرز یک فرصت است و فقط باید ساماندهی شود.
وی ادامه داد: وقتی مرزهای استان به ویژه میلک و چابهار می تواند در جهت توسعه شرق کشور نقش ایفا کند مصداق بارز اقتصاد مقاومتی محسوب می شود.
نماینده مردم شهرستان های زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون در مجلس شورای اسلامی گفت: در هیچ جای کشور منطقه ای به مانند سیستان نداریم که 90 درصد محصولات آن ظرفیت صادرات داشته باشد بنابراین منطقه آزاد بهترین فرصت است تا عقب ماندگی شرق کشور جبران شود.
دهمرده اظهار داشت: منطقه آزاد سیستان مکمل منطقه آزاد چابهار است و این 2 با هم می توانند، نقش جاده ی ابریشم را ایفا کنند و به تنهایی یک منطقه نمی تواند سودمند باشد.
وی تصریح کرد: مناطق آزاد ساز و کار خودش را می خواهد چون سرمایه گذاران داخلی و خارجی در این بخش ورود پیدا می کنند بنابراین توجیه اقتصادی برای این منطقه وجود دارد.

**ایجاد منطقه آزاد سیستان همچون احیا انسان در حال موت است
شرایط شکننده و فقر نسبی حاکم بر منطقه سیستان به دلیل نبود کار و درآمد کافی و نیز بی توجهی های قبلی به مزیت های مرزی آن سبب شده تا این منطقه از منظرهای مختلف در حال از دست دادن رونق و به گونه ای دچار مرگ تدریجی شود که ایجاد منطقه آزاد در این بخش از کشور می تواند نوعی جان بخشی مجدد به مردم منطقه در تمام زمینه ها باشد.
امام جمعه شهرستان زابل به خیرنگار ایرنا گفت: با توجه به شرایط شکننده و خاص سیستان و بلوچستان، ایجاد منطقه آزاد در آن همانند تنفس دادن به انسان در حال مرگ است و از نیازهای ضروری این منطقه محسوب می شود.
حجت الاسلام علی اکبر کیخا با انتقاد از مخالفان ایجاد منطقه آزاد در سیستان اظهار داشت: چنانچه مناطق آزاد در کشور مضر است باید تمام آنها منحل شود اما اگر نگاه به مناطق آزاد سود آوریست نباید در این امر تبعیض قائل شد.
وی گفت: برخی مناطق در مرکز کشور برای ایجاد منطقه آزاد با عنوان بندر خشک معرفی شدند در صورتی که مناطق آزاد باید در بخش های مرزی کشور ایجاد شود.
امام جمعه زابل افزود: اینگونه پیشنهادها نشان از تبعیض می دهد درصورتی که منطقه آزاد حق مردم سیستان است.
حجت الاسلام کیخا خاطرنشان کرد: موفقیت در مناطق آزاد تنها با مدیریت قوی و ایجاد رویکرد تجاری و صنعتی بدست می آید.
وی بیان کرد: باید توجه داشت که کار منطقه آزاد صرفا واردات نیست بلکه تعامل و تجارت بین 2 یا چند کشور در قالب واردات و صادرات مهمترین رویکرد برای این مناطق محسوب می شود.
وی اظهار داشت: منطقه آزاد سیستان می تواند بستر مناسبی برای ایجاد بسیاری از صنایع و کارخانجات در این منطقه باشد که کارخانه لاستیک سازی از نمونه های آن است.
امام جمعه زابل ادامه داد: همچنین ایجاد منطقه آزاد می تواند سبب جذب گردشگران به سیستان شده و صنعت توریسم را در منطقه فعال کند.

**منطقه آزاد سیستان هم راستا با مولفه های اقتصاد مقاومتی
منطقه سیستان با توجه به موقعیت خاص خود و نیز سبک زندگی مردم آن می تواند رویکردی کاملا صادرات محور داشته باشد و نیز با توجه به صنایع موجود و جغرافیا و آب و خاک آن که هیچ گونه تولیدات پتروشیمی در آن وجود ندارد می تواند با تولید کالاهای مختلف و صادرات آن به کشور همجوار نقش بسزایی در کاهش نیاز به فروش محصولات پتروشیمی و نفت ایفا کند که این امر خود حرکتی موثر در راستای اقتصاد مقاومتی است.
امام جمعه شهرستان زابل افزود: یکی از مهمترین مولفه های اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگی به فروش نفت است که منطقه آزاد سیستان می تواند این مولفه را به خوبی اجرا کند.
حجت الاسلام کیخا تصریح کرد: با ایجاد منطقه آزاد در سیستان بسیاری از فعالیت های خانگی و کارگاه های کوچک در روستاهای این منطقه شکل می گیرد.
وی خاطرنشان کرد: تولید و عرضه کالا بوسیله مردم و ورود آنان به عرصه اقتصاد نمود اصلی اقتصاد مقاومتی محسوب می شود.
وی بیان کرد: مناطق آزاد ناموفق حاصل سوء مدیریت بوده است.

**نمایندگان مجلس به طور جدی پیگیر ایجاد منطقه آزاد سیستان باشند
امام جمعه زابل افزود: نمایندگان سیستان و بلوچستان تاکنون تلاش بسیار خوبی در زمینه ایجاد منطقه آزاد در این منطقه به عنوان یکی از مطالبات اصلی مردم داشته اند که امیدواریم این تلاش ها بیش از پیش ادامه یابد.
حجت الاسلام کیخا اظهار داشت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی باید تا تصویب نهایی این طرح مجدانه تلاش کرده و سایر نمایندگان را نیز با خود همراه کنند.
وی تصریح کرد: ائمه جمعه منطقه سیستان نیز برای تصویب منطقه آزاد با تمام توان پشتوانه نمایندگان خواهند بود.
وی از نمایندگان مردم استان خواست مراحل تصویب منطقه آزاد را از طریق رسانه ها به مردم اطلاع رسانی کنند.
امام جمعه زابل بیان کرد: رسانه ها ظرفیت بسیار مناسبی برای رسیدن به این هدف هستند که باید از آنها استفاده کرد.
وی اظهار داشت: ساخت کلیپ هایی از محرومیت سیستان و به تصویر کشیدن آنها در مجلس شورای اسلامی نیز می تواند تاثیر بسیاری برای تصویب منطقه آزاد داشته باشد.

**ایجاد منطقه آزاد در سیستان سبب بازگشت مهاجران می شود
یکی از معضلات و پی آمد های منفی انسداد مرز در سیستان مهاجرت دسته جمعی خیل عظیمی از مردم در سالهای اخیر بوده است که اینک با طرح ایجاد منطقه آزاد در منطقه امید و نشاط به دل های مردم بازگشته و نه تنها سبب ماندگاری مردم در منطقه شده بلکه بسیاری از افرادی که مهاجرت کرده اند نیز به مامن خود بازگشته اند.
امام جمعه زابل علت اصلی مهاجرت از منطقه سیستان را بیکاری دانست و گفت: ایجاد منطقه آزاد در سیستان سبب کارآفرینی بسیاری می شود و این امر به خودی خود عامل بازگشت مهاجران خواهد شد.
حجت الاسلام کیخا تصریح کرد: افرادی که از منطقه سیستان مهاجرت کرده اند در صورت وجود درآمد کافی با اشتیاق به منطقه آبا و اجدادی خود باز می گردند.

**ایجاد منطقه آزاد، سیستان را از بن بست خارج می کند
معاون استاندار سیستان و بلوچستان و فرماندار شهرستان ویژه زابل به خبرنگار ایرنا گفت: تصویب منطقه آزاد تجاری صنعتی سیستان در مجلس شورای اسلامی این منطقه را از بن بست خارج می کند و هدیه ای برای تلاش و صبوری مردم این دیار است.
هوشنگ ناظری اظهار داشت: پس از اعلام وصول منطقه آزاد تجاری صنعتی سیستان به همراه 6 منطقه آزاد کشور در اوایل تیرماه امسال در مجلس شورای اسلامی برای تصویب مطرح می شود.
وی بیان کرد: پس از حضور رئیس جمهوری در منطقه سیستان و با پیگیری های استاندار سیستان و بلوچستان ایجاد منطقه آزاد تجاری صنعتی سیستان در هیات وزیران و شورای عالی مناطق آزاد کشور با جدیت دنبال شد و به تصویب رسید.
وی گفت: افزون بر 30 دستگاه اجرایی نظر مثبت خود را برای ایجاد منطقه آزاد در سیستان اعلام کردند.
وی ادامه داد: استاندار سیستان و بلوچستان در تلاش است تا منطقه آزاد سیستان به دلیل اهمیتی که دارد به صورت مجزا در مجلس شورای اسلامی مطرح شود.
فرماندار شهرستان زهک نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: منطقه آزاد تجاری – صنعتی سیستان با تلاش استاندار سیستان وبلوچستان اعلام وصول شد و در تیرماه جاری در مجلس شورای اسلامی مطرح می شود.
جمشید رخشانی نسب پیگیری جدی نمایندگان مردم سیستان وبلوچستان در مجلس شورای اسلامی را در زمینه منطقه آزاد سیستان خواستار شد و بیان کرد: باید تمام مردم و مسئولان با همدلی تا به تصویب رسیدن منطقه آزاد سیستان پیگیر باشند.
وی تصریح کرد: استاندار سیستان و بلوچستان و سایر استانهایی که در لایحه ایجاد مناطق آزاد جای گرفته اند بطور جدی به دنبال تصویب منطقه آزاد سیستان در مجلس و فراکسیون های مختلف هستند.
فرماندار زهک افزود: به منظور توسعه همه جانبه سیستان باید علاوه بر موضوع آب و خاک سیستان به مزیت ترانزیت در این منطقه توجه شود.

** ایجاد منطقه آزاد راهکار شکوفایی سیستان
پس از سالها رنج و سختی مردم سیستان از خشکسالی و نیز انسداد بی برنامه مرز که سبب مهاجرت و زخم های بسیاری به مردم منطقه شد، دولت یازدهم با توجه به هر 2 ظرفیت بزرگ «کشاورزی و تجارت» سیستان، با تصویب و اجرای طرح آبرسانی به 46 هزار هکتار از زمین های کشاورزی این منطقه و نیز ایجاد منطقه آزاد تلاش برای احیا این منطقه را آغاز کرد.
رضا جانفرسا نوری از ساکنان منطقه سیستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ایجاد منطقه آزاد حق مسلم مردم سیستان است از نمایندگان مجلس انتظار داریم حداقل بررسی های لازم را از وضعیت زندگی مردم، ظرفیت ها و توانمندی های سیستان و مقایسه آن با سایر مناطق انجام دهند تا به واقعیت تایید منطقه آزاد برسند.
وی ادامه داد: زمان رای گیری برای تصویب مناطق آزاد بسیاری از نمایندگان برای کسب رای بیشتر منطقه خود را نیز به این لایحه اضافه کردند که این موضوع ظلم بسیار بزرگی به مردم سیستان بود.
وی افزود: ایجاد منطقه آزاد در سیستان یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.
فرماندار زابل گفت: وجود منطقه آزاد در سیستان می تواند شرایط شکننده کنونی را التیام بخشد.
ناظری ادامه داد: منطقه آزاد سیستان در حقیقت مکمل منطقه آزاد چابهار بوده و این دو می توانند بال های شکوفایی سیستان و بلوچستان و شرق کشور باشند.
وی افزود: مرز میلک کوتاهترین مسیر برای ترانزیت کالا از بنادر جنوبی ایران به افغانستان و کشورهای حوزه آسیای میانه است.
وی بیان کرد: منطقه آزاد حوزه فعالیت های برون مرزی بیشتری را در بر می گیرد و زمینه ساز سرمایه گذاری تجار خارجی در منطقه می شود.

**منطقه آزاد سیستان مکمل منطقه آزاد چابهار
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری- صنعتی چابهار به خبرنگار ایرنا گفت: منطقه آزاد سیستان پل مهم ارتباطی و راه مناسب برای اتصال بندر استراتژیک چابهار به کشور افغانستان، توسعه محور ترانزیتی چابهار- زاهدان- میلک و مکمل منطقه آزاد چابهار است.
عبدالرحیم کردی اظهار داشت: یکی از اهداف تاسیس سازمان منطقه آزاد چابهار ارتباط تجاری و اقتصادی با کشور افغانستان است که تنها راه آن و تسریع در کارها ایجاد منطقه آزاد در شمال سیستان وبلوچستان در منطقه سیستان است.
وی افزود: منطقه آزاد چابهار پلی برای ترانزیت و تجارت سرمایه گذاران کشور افغانستان است و می تواند این کشور محصور در خشکی را به آب های اقیانوسی متصل کند.
وی بیان کرد: چابهار با تکمیل زیرساخت ها می تواند نقش مهمی در توسعه سیستان و بلوچستان ایفا کند و فقر ومحرومیت را از چهره این استان بزداید.
منطقه ای با چنین ظرفیت های عظیم و ضرورت پیش رو نباید درگیر بی توجهی باشد حال آنکه علاوه بر مشکلات بی کاری و مهاجرت شرایط جوی بسیار نامطلوبی در تابستانها گریبانگیر مردم آن است و نیز غفلت از این موضوع سبب هدر رفت ظرفیت ها و نیز به دلیل سود آوری بالایی که دارد مصداق بارز بی توجهی به اقتصاد مقاومتی است.
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار