درحالي كه دولت بودجه عمومي لايحه سال ١٣٩٦ را نسبت به سال ١٣٩٥ حدود ١٠ درصد افزايش داده است، كميسيون تلفيق مجلس لايحه بودجه عمومي را نسبت به رقم مصوب سال ١٣٩٥ بيشتر بر ١٨درصد افزايش داد.
به گزارش تابناک : حتي مي‌گويند، رقم پيشنهادي دولت هم با بيش‌برآورد همراه است، از همين رو به نظر نمي‌رسد، اين ارقام در طول سال آينده هم محقق شود. بنابراين اقدام كميسيون تلفيق باعث كمتر شدن دقت برآورد ارقام و در نتيجه عدم تحقق منابع و عدم تخصيص اعتبار به مصارف بودجه‌اي خواهد شد.
اين روش يكي از عوامل كسري پنهان و انباشت بدهي‌هاي دولت در طول سال‌هاي متوالي است. در روزهايي كه سند مالي سال آينده در صحن علني در حال بررسي و تصويب است؛ مطالعات مفصل مركز پژوهش‌ها نشان مي‌دهد بودجه سال آينده كه آخرين بودجه دولت يازدهم و نخستين بودجه مجلس دهم است با احتمال عدم تحقق بالايي روبه‌روست. دولت لايحه بودجه را با رقم كل ١٠٨٤ هزار ميليارد تومان تقديم مجلس كرده است. اين رقم شامل بودجه عمومي دولت و بودجه شركت‌هاي دولتي است. در لايحه بودجه عمومي ٣٧١ هزار ميليارد تومان و بودجه شركت‌هاي دولتي ٧٥٦ هزار ميليارد تومان است. منابع و مصارف عمومي نيز در لايحه تقديمي دولت ٣٢٠ هزار ميليارد تومان است. كميسيون تلفيق بودجه كل كشور را به ١١٤٦ هزار ميليارد تومان افزايش داد. اين افزايش شامل ٢٥ هزار ميليارد تومان افزايش منابع و مصارف عمومي و ٣٦ هزار ميليارد تومان افزايش بودجه شركت‌هاي دولتي است.
يك اشتباه تلفيقي‌ها
مطابق سياست‌هاي كلي برنامه ششم توسعه حداقل سهم صندوق توسعه ملي از عوايد نفتي بايد ٣٠ درصد باشد. اين سهم در لايحه ٢٠ درصد محاسبه شده بود كه در كميسيون تلفيق بودجه به ٣٠ درصد افزايش يافت.
درحالي كه در كميسيون تلفيق به درستي سهم صندوق توسعه ملي از عوايد نفتي افزايش يافت، انتظار مي‌رفت سهم دولت از عوايد نفتي نيز به طور واقعي كاهش يابد يعني بايد از ١١١ هزار ميليارد تومان به ٩٤ هزار ميليارد تومان كاهش مي‌يافت اما اين رقم بدون تغيير ماند. معني اين كار اين است كه با وجود كاهش حدود ١٠ واحد درصدي سهم دولت از عوايد نفتي، براي آنكه درآمد ١١١ هزار ميليارد توماني محقق شود، بايد نرخ تسعير ارز بيشتر از ٣٣٠٠ تومان باشد يا قيمت نفت بيشتر از ٥٥ دلار شود يا مقدار صادرات نفت افزايش يابد.
درحالي كه در سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي و برنامه ششم توسعه تاكيد بر كاهش وابستگي به نفت بوده، اما در لايحه دولت وابستگي به نفت از ٢٥ درصد به ٣٦درصد افزايش يافته است. متاسفانه در كميسيون تلفيق بودجه نه‌تنها اين رويه اصلاح نشد، بلكه مجوز برداشت حجم بيشتري از منابع صندوق براي مصارف عمومي صادر شد.
اصلاحات فراموش شده
نمونه اين ايرادات به اين شرح است: درج جداولي در بودجه طرح‌هاي عمراني كه در آن بودجه هر طرح مشخص نيست و بودجه چندين طرح به صورت سرجمع مشخص شده است. درج برخي اقلام با ماهيت هزينه‌اي در قسمت تملك دارايي‌هاي مالي و سرمايه‌اي، عدم رعايت الزامات قانون اجراي سياست‌هاي كلي اصل چهل‌و‌چهارم قانون اساسي در دريافت و پرداخت وجوه حاصل از واگذاري شركت‌هاي دولتي مانند استفاده از منابع حاصل از واگذاري شركت‌هاي دولت و اختصاص بخشي از منابع آن براي تاديه ديون دولت به موسسات عمومي.
دولت در تبصره ١٤ لايحه بودجه تنها در حد يك جمله منابع ناشي از اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها را ٤٨ هزار ميليارد تومان اعلام كرد، اما درباره مصارف آن تصميمي اعلام نشده بود. براساس قانون هدفمندي يارانه‌ها بايد منابع و مصارف هدفمندي يارانه‌ها در قالب رديف‌هاي مجزا در بودجه سنواتي درج شود.
در برنامه ششم توسعه نيز بر تفكيك مصارف و درج آنها در رديف‌هاي مستقل تاكيد شده است. در كميسيون تلفيق بودجه تا حدودي قانون هدفمندي و برنامه ششم رعايت شده است (هرچند نه به طور كامل). به عنوان مثال در برنامه ششم بر سهم ماليات بر ارزش‌افزوده و تفكيك آن و همچنين سهم شركت‌هاي توليد و توزيع‌كننده انرژي به تفكيك هر شركت تاكيد شده اما در جدول مصوب كميسيون تلفيق بودجه اثري از آن نيست.
درج عدد «١» به جاي رقم واقعي
در مجموع در كميسيون تلفيق برخي اشكالات لايحه برطرف شد ضمن آنكه در كل سقف هزينه‌هاي كشور و به‌ويژه وابستگي بودجه عمومي به نفت را افزايش داد. انتظار مي‌رود نمايندگان مجلس ضمن تاييد اصلاحات كميسيون تلفيق، اشكالات موجود و برطرف نشده لايحه را در جريان بررسي لايحه در صحن مجلس برطرف كند.
برخي مجوزهاي كميسيون تلفيق بودجه
برخي مجوزهايي كه كميسيون تلفيق به لايحه بودجه سال آينده اضافه كرده است نيز در ذيل اشاره مي‌شود:
اختصاص ١٣٠٠ ميليون دلار از منابع صندوق توسعه ملي براي تقويت بنيه دفاعي كشور
اختصاص ١٠٠ ميليون دلار از منابع صندوق توسعه ملي به صداوسيما
اختصاص ٨٠٠ ميليون دلار از منابع بانك‌هاي عامل به دانشگاه‌ها از محل سپرده‌گذاري صندوق توسعه ملي
اختصاص ٣٠٠ ميليون دلار از منابع صندوق توسعه ملي براي طرح‌هاي آبياري تحت فشار
منبع : اعتماد
