با توجه به اهمیت وجود پارک‌ها در فضای شهری، موضوعات بهداشت، ایمنی و محیط زیست از جمله مواردی است که به‌منظور رفع نیازهای استفاده‌کنندگان از پارک‌ها و تمامی شهروندان باید مورد توجه قرار گیرد.
کاهش میزان استرس شهروندان و بهبود سلامت روانی آنها، فراهم کردن محیطی مطلوب برای پرورش کودکان، یکپارچگی اجتماعی و حفظ آسایش، شاخص‌هایی برای ارتقای فضای زندگی و توسعه جامعه محسوب شده و مولفه‌هایی است که می‌تواند پارک‌ها را به‌عنوان مکانی امن و آرام‌بخش تبدیل کند.
پیاده‌روی، نشستن در پارک برای استفاده از هوای تازه یا لذت بردن از نور آفتاب تنها در صورت مطلوب بودن شرایط فیزیکی و جوی محیط بیرون رخ می‌دهد که در این راستا استفاده از عوامل انسانی نظیر ماموران پلیس در وجهی بهتر و مردمی‌تر، نهادهای مردم‌نهاد و گروه‌های مردمی چون نگهبان پارک یا محله می‌توانند در بهبود فضای امن و آرامش‌بخش بودن پارک‌ها موثر باشد.
افزایش بازدارندگی و کنترل تحرکات عوامل مزاحم، کمک به کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی مانند سرقت، توزیع مواد مخدر، درگیری اراذل و اوباش و ... از جمله مواردی است که حضور عوامل فنی و انسانی می‌تواند ثمربخش باشد تا همه فضاهای داخل یک پارک کنترل شده و امکان وقوع بزه به‌صفر برسد، اما این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که پارک‌ها در کارکرد تخلیه روانی و اجتماعی در دوران معاصر باید محیطی امن و مورد اعتماد برای شهروندان باشند.
این روزها انگار توجه به محیط زیست و جنگل‌ها از یاد همه رفته است، از مردم گرفته تا مسئولان زیست‌محیطی، منابع طبیعی، سازمان جنگل‌ها و شهرداری‌ها، کسی به فکر نیست.
* پارک یادبود شهدای غرب مازندران اسیر سوءمدیریت
یکی از اماکنی که این‌روزها بر اثر سوء مدیریت زیر بار امانت قد خم کرده و تنها نام شهدا را با خود به یدک می‌کشد، پارک جنگلی یادبود شهدای غرب مازندران در دل جنگلهای ورگاویج است که در هفته منابع طبیعی سال 77 افتتاح و مورد بهره‌برداری و استفاده عموم شهروندان و گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته بود، اما متاسفانه امروز شاهد هستیم که هیچ فردی به‌عنوان مسئول حراست و حفاظت یا فضای سبز در آن حضور ندارد و حتی ابنیه‌های باقی‌مانده از آن سال‌ها مانند دفتر نگهبانی ورودی پارک، سرویس بهداشتی، آلاچیق‌های موجود در پارک نیز تخریب شده است.
علاوه بر نبود مدیریت مناسب، آبیاری و کود‌دهی به‌موقع علاوه بر خشک شدن درختان این پارک جنگلی شاهد انباشت اقسام زباله، حضور افراد ناباب و شیوع انواع آسیب‌های اجتماعی و بزهکاری در این پارک جنگلی، دارای چشم‌نوازی بی‌نظیر هستیم که این امر نشان از ناموفق بودن سازمان جنگل‌ها، منابع طبیعی و شهرداری در آموزش درست به شهروندان و گردشگران در مورد چگونگی استفاده از منابع طبیعی و خدادادی دارد.
با تمام ادعاهای مردم مبنی بر گرامی‌داشت یاد و خاطره شهدا چگونه پارکی که به نام یادبود شهدای غرب مازندران مزین شده است، امروز محلی برای خلافکاران و اشاعه آسیب‌های اجتماعی شده تا به‌راحتی چشمان خود را از آسیب‌های اجتماعی که در ملا عام رخ می‌دهد، می‌بندند.
در این راستا و برای بررسی مشکل موجود و علت بی‌توجهی مسئولان امر اهالی منطقه نواب «محل استقرار پارک جنگلی یادبود شهدای غرب مازندران» خواستار پی‌گیری موضوع شده و همه حرف‌شان این است که اگر قرار است پارک جنگلی محلی ناامن برای اهالی و جولانگاهی برای بزهکاران باشد، هرچه سریع‌تر نسبت به تغییر نام این پارک اقدام کنند.
* بیتعهدی سازمان جنگل‌ها
یکی از اهالی منطقه در گفت‌وگو با فارس با بیان اینکه پارک یادبود شهدای غرب مازندران در سال 77 به‌دست داوود کشاورزیان استاندار وقت مازندران با دادن تعهداتی مبنی بر ساخت پارک معتبر و با امنیت کامل به سرجنگل‌داری سپرده شد، اظهار کرد: در روزهای نخست افتتاح این پارک امنیت خوبی حاکم بود اما در سال‌های اخیر شاهد عدم تعهد سازمان جنگل‌ها در مورد این پارک هستیم.
فیض‌الله شمس با بیان اینکه پارک یادبود شهدای غرب مازندران امروز به‌عنوان مرکز فساد و محلی برای فعالیت مخلان امنیت و آسایش تبدیل شده است، افزود: در گذشته این پارک با داشتن نگهبان از امنیت برخوردار بود، اما امروز با سهل‌انگاری مسئولان دست‌اندرکار محلی برای عیش و نوش بزهکاران و معتادان به مواد مخدر شده است.
وی تصریح کرد: سرقت سیم‌های برق و اموالی مانند درب آلاچیق‌ها، شیرهای آب شرب، درب و پنجره‌های مختص سرویس بهداشتی و اتاق مخصوص نگهبانی و ...، حضور اراذل و اوباش و مصرف انواع مواد مخدر و اعتیادآور و درگیری و نزاع آنان با یکدیگر از جمله معضلاتی است که زندگی در محله اطراف این پارک را برای مردم منطقه سخت کرده است.
شمس در ادامه با گله‌مندی از رسیدگی نکردن مسئولان و سرباز زدن از پاسخ درست از سوی آنها، خاطر‌نشان کرد: با وجود برگزاری جلسات متعدد و تاکید بر رسیدگی به این مشکل، متاسفانه هیچ چاره‌ای اندیشیده نشد و روزبه‌ورز شاهد افزایش ناامنی در این پارک هستیم که ترس ناشی از این خطرات دامن‌گیر جوانان و نوامیس منطقه نیز شده است.
وی با اشاره به وضعیت نامطلوب بهداشتی در این پارک متذکر شد: با توجه به اینکه تابلوی این پارک مزین به‌نام شهدا است، بنابراین درست نیست که این مکان تبدیل به مرکز فساد، فحشا و ناامنی شود، لذا از مسئولان ذیربط می‌خواهیم که اگر در صدد چاره‌جویی نیستند، لااقل تابلوی این پارک را تعویض کنند.
این فرد با تاکید بر ساماندهی سریع‌تر این پارک، بیان کرد: با وجود اینکه برخی از شرکت‌های خصوصی، سرمایه‌گذاران و پیمانکارانی برای انعقاد قرارداد به‌منظور کار در این پارک اقدام کردند، اما به‌دلیل شرایط سختی که پیش پای آنها می‌گذارند، از اجرای کار سر باز زده و پا پس می‌کشند.
شمس انتقال آب لوله‌کشی پارک را برای دامداران در بالادست این پارک از دیگر معضلات خواند و خاطر‌نشان کرد: سوء استفاده در نبود مدیریت واحد در این پارک سبب شد تا خانواده‌هایی که قصد پیاده‌روی و استفاده از هوای این پارک را دارند، به‌دلیل عدم احساس امنیت و انباشت زباله در محل نمی‌توانند از این طبیعت خدادادی زیبا بهره ببرند.
* پارک یادبود شهدا، پناهگاه اراذل و اوباش
یکی دیگر از اهالی منطقه نواب نیز با نارضایتی از وضعیت پارک یادبود شهدای غرب مازندران واقع در شهرستان چالوس، اظهار کرد: در گذشته این پارک با داشتن نگهبان مورد استفاده و استقبال عمومی بود و با داشتن امکاناتی مانند آلاچیق، سرویس بهداشتی و... محل امنی برای گذران اوقات فراغت خانواده‌ها بود.
علی مرید‌پور با ابراز تاسف از نابه‌سامانی این پارک در سال‌های اخیر، گفت: ملت ما در 8 سال دفاع مقدس عزیزترین جوانان خود را از دست داد و امروز شایسته نیست پارکی که به‌نام آنها مزین است، محلی برای تجمع افراد ناباب و شیوع فحشا و منکرات باشد.
وی انباشت زباله و تجمع بزهکاران در این پارک را آفتی برای مردم منطقه دانست و گفت: این طبیعت خدادادی به‌صورت امانتی در دست ما است که باید آن‌را به‌بهترین شکل به نسل‌های آینده تحویل دهیم.
* واگذاری پارک به بخش خصوصی
رئیس منابع طبیعی چالوس در گفت‌وگو با فارس، از واگذاری پارک یادبود شهدای غرب مازندران در آینده‌ای نزدیک به بخش خصوصی خبر داد و اظهار کرد: با واگذاری این پارک به شهرداری در سال‌های گذشته به‌دلیل عدم تأمین اعتبارات، شهرداری نتوانست به تعهدات خود عمل کند و مصوبه‌ای برای ضمانت‌نامه بگیرد.
مهرداد خزایی‌پول با اشاره به اینکه تا یک‌سال قبل این پارک نگهبان داشت و امنیت در آن برقرار بود، افزود: این پارک که با مساحت 7 هزار مترمربع، قسمتی از جنگلهای حفاظتی ورگاویج با وسعت بیش از 5 هزار هکتار است، به‌دلیل عدم مدیریت صحیح در صدد هستیم تا هرچه سریع‌تر با واگذاری به بخش خصوصی، به این دغدغه اصلی پایان دهیم.
وی در پایان گفت: با توجه به مشکلات و آسیب‌های اجتماعی در این پارک که ناامنی را با خود به‌دنبال داشت، تصمیم گرفتیم تا اداره این پارک را به مزایده گذاشته و با برنده شدن یک شرکت در این مزایده، در صورت تعیین تکلیف نهایی شاهد ساماندهی این پارک برای استفاده مجدد شهروندان، مسافران و گردشگران باشیم.
* بی‌مهری به‌سرمایه‌گذار و نبود رونق اقتصادی
یکی دیگر از ساکنان شهرک شهید نواب چالوس نیز با اشاره به مسائل غیراخلاقی که از سوی برخی از افراد در پارک یادبود شهدای غرب مازندران چالوس انجام می‌شود، گفت: متاسفانه به‌دلیل نبود مدیریت شایسته این پارک به‌عنوان مأمنی برای مسائل حاشیه‌ساز و ناشایست تبدیل شد.
صدرالله ردایی راهاندازی مجدد پارک یادبود شهدای غرب مازندران را منوط به سرمایه و مدیریت واحد و اصولی دانست و افزود: با توجه به فضای جنگلی زیبای این پارک و قرار گرفتن در ارتفاع که آب و هوای آن را نسبت به شهر چالوس متمایز کرده است، ضرورت دارد تا برای استفاده بهینه از آن راهکارهای اساسی اتخاذ شود.
وی با اشاره به چشم‌انداز منحصر به‌فرد این پارک تصریح کرد: در صورت واگذاری این پارک به‌بخش خصوصی و یا سرمایه‌گذار علاوه بر جذب گردشگر به مکانی برای تفریح و پرکردن اوقات فراغت خانواده‌ها تبدیل شده و همچنین سبب اشتغال‌زایی برای چند نفر نیز می‌شود.
این شهروند چالوسی با تاکید بر پی‌گیری جدی برای برطرف شدن مشکلات مربوط به این پارک و بلا استفاده ماندن آن، تصریح کرد: با توجه به اینکه سازه‌هایی مانند آلاچیق، دفتر نگهبانی، سرویس بهداشتی و ... در این پارک وجود دارد، بنابراین با سرمایه اندکی می‌توان آن را مجدداً راهاندازی و آماده بهره‌برداری شایسته و در خور شأن مردم شهرستان چالوس کرد.
وی با گله‌مندی از بی‌مهری‌هایی که در مورد جذب سرمایه‌گذار در شهرستان چالوس صورت می‌گیرد، گفت: با وجود اینکه جذب سرمایه‌گذار علاوه بر ایجاد اشتغال، رونق اقتصادی و جذب گردشگر را نیز به‌دنبال دارد، اما برخی از افراد در این زمینه کوتاهی کرده و جفاهایی را در حق سرمایه‌گذاران روا می‌دارند و موجب می‌شوند تا انگیزه کار و فعالیت در این شهرستان کاهش یابد.
* قابلیت اجرای طرح گردشگری
رئیس اداره جنگل‌کاری، پارک‌ها و ذخیره‌گاه‌های جنگلی اداره‌کل منابع طبیعی غرب مازندران با اشاره به اینکه پارک جنگلی یادبود شهدای غرب مازندران بخشی از پارک جنگلی ورگاویج است، اظهار کرد: پارک جنگلی ورگاویچ با مساحت 5 هزار و 479 هکتار در سه کیلومتری جاده چالوس و در ضلع جنوبی کمربندی چالوس واقع شده است.
جواد جلالی با بیان اینکه مساحت بالای 7 هزار مترمربع را برای احداث پارک جنگلی یادبود شهدای غرب مازندران اختصاص دادیم، خاطر‌نشان کرد: با توجه به اینکه بخش اعظم پارک جنگلی ورگاویج حفاظتی بوده و 400 هکتار از آن قابلیت اجرای طرح تفرج‌گاه را دارد که به‌دلیل نبود توان مالی در مدیریت پارک بدون استفاده مانده است و نیازمند مدیریت قوی برای اداره این پارک هستیم.
وی با اعلام اینکه در صدد انعقاد قرارداد با سرمایه‌گذار بخش خصوصی هستیم، خاطر‌نشان کرد: پس از تایید مراجع ذی‌صلاح در صدد انتشار آگهی مزایده برای مدیریت این پارک برآمدیم که در صورت انعقاد قرارداد برابر ماده 3 قانون حفاظت و بهره‌برداری با شرکت سیستم مدیریت بهره‌وری عرصه به فرد برنده در مزایده به‌مدت 15 سال واگذار می‌شود.
رئیس اداره جنگل‌کاری، پارک‌ها و ذخیره‌گاه‌های جنگلی اداره‌کل منابع طبیعی غرب مازندران در پایان با اشاره به اینکه پارک یادبود شهدای غرب مازندران قابلیت اجرای طرح گردشگری را دارد، گفت: متاسفانه به‌دلیل حاکم شدن مشکلات اجتماعی و سوءمدیریت شاهد از بین رفتن این طبیعت بکر و زیبا هستیم که امیدواریم هر چه زودتر شاهد خروج از این وضعیت باشیم.
* تبدیل پادگان شهید رجایی به موزه شهدا
فرماندار چالوس در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با گله‌مندی از اجرای ناموفق مدیریت پارک یادبود شهدای غرب مازندران، گفت: اگر چه پارک نواب سال‌ها پیش باید با اقدام منابع طبیعی و همکاری شهرداری به بهره‌برداری می‌رسید، اما با وجود هزینه بالایی که در این مکان شد، هنوز اقدامات درستی برای بهره‌برداری بهینه از آن صورت نگرفت.
محمدناصر زندی با اشاره به اینکه فضای این پارک به‌جای اینکه مورد استقبال خانواده‌ها قرار بگیرد، مکانی برای حضور افراد ناباب شده است، افزود: پارک یادبود شهدای غرب مازندران چالوس به‌دلیل عدم سرمایه‌گذاری مناسب و تهیه امکانات لازم مورد بهره‌برداری سوء قرار گرفت و عده‌ای سعی در آلوده کردن محیط آن دارند.
وی خواستار تسریع در جذب سرمایه‌گذار برای برون‌رفت از این مشکل و استفاده بهینه از این نعمت خدادادی شد و تاکید کرد: با توجه به منظر خوب این پارک و قرار گرفتن در ارتفاع سبب شده تا آب و هوایی متمایز با شهر داشته باشد که با درنظر گرفتن این فاکتورها باید آن را به محیطی سالم برای استفاده خانواده‌ها و حضور مسافران و گردشگران تبدیل کرد.
فرماندار چالوس با تاکید بر بازسازی ابنیه‌های موجود در پارک یادبود شهدای غرب مازندران، بیان کرد: با جذب سرمایه‌گذار و یا واگذاری به‌بخش خصوصی باید این پارک را احیا کرد تا این نعمت طبیعی و خدادادی مورد استفاده مردم منطقه، گردشگران و مسافران قرار گیرد.
این مسئول در پایان با اشاره به وضعیت پادگان شهید رجایی چالوس گفت: در سفر اخیر مقام معظم رهبری به شهرستان چالوس از معظم‌له خواستیم با توجه به اینکه بر اساس فرموده ایشان چالوس قدمگاه 21 هزار شهید گیلان و مازندران است، مساعدتی فرمایند تا مکان این پادگان تبدیل به پایگاه و موزه و قدمگاه شهدا معرفی شده و با نصب تندیسی از شهدا یاد و خاطره این عزیزان برای همیشه در ذهن‌ها ماندگار شود.
*دیدگاه صیانتی و ملی به منابع طبیعی
نگاه ما باید به موضوع حفاظت از منابع طبیعی دیدگاه صیانتی و ملی باشد و این را درک کنیم که تمامی مظاهر طبیعت مانند جنگل‌ها، مراتع، رودها و دریا از مواهب الهی بوده و زمین، مرتع، جنگل و ساحل متعلق به تمام مردم و نسل امروز و آینده است.
با توجه به اینکه انفال عمومی متعلق به یک‌دولت و وزارتخانه نیست بلکه اموال ملی محسوب می‌شود، بنابراین باید برای استفاده از این نعمت‌های خدادادی برنامه‌ای اصولی تدوین شود تا همه اقشار و طیف‌های مختلف بتوانند از مواهب طبیعی استفاده کنند.
پارک جنگلی ورگاویج در حقیقت نوعی ذخیره‌گاه جنگلی است که با هدف دور نگه داشتن از دسترسی بهره‌برداران و تغییر کاربری و تعرض، حصاربندی شده و نیز با این هدف که مردم بتوانند از هوا، چشم‌انداز و فضاهای شگفت‌انگیز آنها برخوردار شوند و احساس آرامش و راحتی پیدا کنند ایجاد شد.
این پارک که می‌تواند گردشگران بسیاری را از سراسر دنیا به خود جذب کند، دارای فضایی شگفت‌انگیز برای تبلور خلاقیت‌های هنری است، بنابراین پارک جنگلی ورگاویج و به تبع آن پارک یادبود شهدای غرب مازندران باید به‌نوعی به گردشگران ارائه شوند که ضمن امکان استفاده از آنها، برای همیشه حفظ شوند و به‌دور از هر نوع تخریب و تعرض باقی بمانند و در این زمینه ضرورت دارد تا مسئولان امر یک گردشگری مسئولیت‌پذیر را ارائه و آموزش دهند.
چه خوب است که متولیان امر در مورد وضعیت اسفناک پارک جنگلی یادبود شهدای غرب مازندران در چالوس هر چه زودتر اقدامات اساسی را انجام داده و این موهبت ارزشمند الهی را که سال‌ها مورد بی‌مهری و کم‌توجهی قرار گرفته است، احیا کنند تا بار دیگر نام و یاد خاطره شهدا و به‌ویژه شهدای غرب مازندران برای نسل‌های آینده تداعی شده و با حضور در محیط سالم پارک جنگلی آن را به‌عنوان مفری برای گریز از زندگی شهری و تفرج در کنار خانواده احساس کنند.
و سخن آخر اینکه؛ با توجه به اینکه چالوس به‌عنوان قطب گردشگری محسوب شده و قدمگاه 21 هزار شهید شمال کشور است، بنابراین مدیران و مسئولان دست‌اندرکاران برای حفظ این دو واژه کلیدی چاره‌ای بیندیشند و با واگذاری این پارک به افراد لایق و شایسته از این بی‌مسئولیتی و سوءمدیریت رهایی یافته و بار دیگر امیدهای رفته را به کالبد خانواده‌های شهدا، شهروندان، مسافران و گردشگران باز گردانند، ای‌کاش یادبود شهدا، در یادها نیز می‌بود.